مروری بر آیین نامه ها و دستورالعمل های بهسازی لرزه ای ساختمانهای موجود و مقایسه کیفی آنها با دستورالعمل بهسازی ایران

وقوع زلزله های اخیر در ایران و دیگر مناطق جهان که سبب خرابی و کشته شدن انسان های بیشماری گشته است، مبین عدم کفایت ساختمانها در تحمل نیروهای مخرب زلزله می باشد. لذا در دهه اخیر موسسات مختلف در کشورهای زلزله خیز مبادرت به تهیه دستورالعملهای خاص آن کشور بر اساس ملاحظات اقتصادی، اجتماعی و فنی خود نموده اند. در این راستا اخیراٌ پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ایران نیز بر اساس سفارش سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مبادرت به تهیه چنین دستورالعملی نموده است تا مقدمات لازم جهت ارزیابی مقاومت لرزه ای ساختمانهای موجود و متعاقباٌ مقاوم سازی آنها فراهم گردد. چنانچه در پیشگفتار این دستورالعمل نیز ذکر شده است، در تهیه این مدرک از گزارشات و دستورالعملهای بهسازی منتشره توسط آژانس حوادث غیر مترقبه کشور آمریکا FEMA استفاده شده است. این مدارک هنوز به عنوان آیین نامه یا استاندارد جهت اجرا ابلاغ نشده اند و چنانچه در متن آنها نیز اشاره شده است، بصورت اختیاری توسط صاحبان پروژه و طراحان می توانند استفاده گردند. هدف از تهیه این مدارک، معرفی یک چارچوب یکسان برای ارزیابی لرزه ای و مقاوم سازی ساختمانهای موجود می باشد. در این مقاله ابتدا سعی گردیده است که دستورالعمل های بهسازی ساختمانهای موجود کشورهای آمریکا، نیوزیلند، هندوستان و اروپا معرفی گردند. مقایسه دستورالعمل های فوق با دستورالعمل ایران زمینه لازم را برای ارزیابی دستورالعمل تهیه شده در نسخه های آتی را فراهم می آورد. نتیجه آنکه نقاط ضعف و قوت دستورالعمل بخصوص تشابهات آن از لحاظ کاربرد اقتصادی و فنی با مدارک مشابه دیگر کشورهای در حال توسعه ای چون ایران را روشن می سازد. از آنجا که مسئله بهسازی دارای جنبه های اجرایی مختلفی بخصوص به لحاظ اقتصادی می باشد، یافتن روشهای ساده و در عین حال قابل اطمینان و قوی با در نظر گرفتن منابع موجود و متوسط سطح علمی مهندسان طراح کشور می تواند منجر به راهکاری عملی در کشورمان باشد.

Keywords:

آیین نامه , دستورالعمل بهسازی , مقاوم سازی , زلزله