مقابلة پدرانمان با زمین لرزه در تبریز شیوه های تأمین ایمنی ابنیه در برابر زلزله در معماری سنتی شهر تبریز abstract
اثرات زلزله بر روی شهر تبریز، با دو فاکتور از شهر و مناطق دیگر متمایز (روشن تر) می گردد.
1- قرار گرفتن تبریز در یک کاسة طبیعی (محصور شدن بین کوهها) و عوامل طبیعی دیگر و قرار داشتن تبریز در محل تقاطع (چهارراه) اقتصادی جهان آن روز، شمالی جنوبی (بغداد و قفقاز)، شرقی غربی (چین، استانبول، اروپا) جابجایی شهر را پس از وقوع هر زمین لرزه، غیر ممکن می ساخت.
2- سرمایة دفن شده در زیر آوار حاصل از زلزله در بازار، و حضور فعال خریدار (کاروانهایی با مبدأ تبریز) انسانها و شهر را مجبور می کند که سریعاً زندگی عادی را از سر می گیرند.
مطالعه بر روی آثار برجای مانده از معماری سنتی شهر تبریز ، بیانگر این واقعیت است که برخلاف پندارهای واهی پیرامون که مبنی است بر عدم مقاومت بناها و سازه های سنتی در برابر زلزله ، شیوة ساخت و ساز ابنیه در تبریز در جهت مقاوم سازی ابنیه در برابر زلزله بوده است . علاوه بر نمونه های برجای مانده از ابنیه ، اسناد و متون تاریخی نیز گواه این مدعا می باشد . وجود کتاب زمین لرزه های تبریز شاید دلیل واضحی بر این حقیقت می باشند . وقوع زلزله های متعدد در تبریز و سعی در مقابله با آن سبک ویژه ای از معماری را به وجود آورده که شامل ، حذف عناصر آسیب رسان ، استقرار بنا در عمق زمین (ریشه دار شدن بنا در خاک) ، سبک کردن بخشهای فوقانی بمنظور پایین آوردن مرکز ثقل ، کلاف کشی افقی و قائم با چوب بمنظور تأمین انسجام بنا ، بحداقل رساندن تزیینات ، مستند سازی زمین لرزه روی بنا بصورت نوشتاری و تعمیراتی مکتوب، می باشد. بخش ذیل به شرح مواردی از تمهیدات معمارانة پدرانمان در شهر تبریز برای مقابله با زلزله می پردازد .