تاثیر فرهنگ و آیین های دینی و مذهبی بر چهره سیمرغ در شاهنامه فردوسی

سیمای سیمرغ در اسطوره ها و منابع مکتوب و شفاهی زبان فارسی از آغاز تاکنون با خصوصیات و ویژگی های متفاوتی نمودار شده استیکی. از آثار ادبیات فارسی که سیمرغ در آن نقش مهم و برجسته ای را بر عهده دارد، شاهنامه فردوسی است که در آن، این موجود، به صورتهای گوناگون ظاهر میشود و در رقم زدن نتایج داستانها، به خصوص در داستان رستم واسفندیار، نقش بسزایی دارد . سیمرغ در شاهنامه فردوسی، با دو چهره متفاوت شناخته شده است؛ این پرنده بزرگ پیکر، نسبت به خاندان رستم، موجودی ایزدی محسوب میشود و در مقابل، در داستانهای اسفندیار با چهره اهریمنی نمایان است. داستان رستم و اسفندیار، با تمام عناصر و ویژگی هایی که دارد، یکی از برجسته ترین داستانهایی است که هر مخاطبی را به خود جلب می کند؛ به گونهای که میتوان آن را از دیدگاه های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، دینی، پهلوانی و .....بررسی کرد. در این مقاله، سعی شده است با استفاده از مطالعات و پژوهش های صورت گرفته و منابع مکتوب در این زمینه، به چند وجهی بودن چهره سیمرغ در شاهنامه و همچنین مقایسه تفاوت های این چند وجه پرداخته شود و مشخص کنیم که ردپای عناصر فرهنگی، دینی و اجتماعی است که باعث شده است این چندگانگی را شاهد باشیم.

Keywords:

فردوسی , شاهنامه , سیمرغ , رستم , اسفندیار , ایزدی , اهریمنی .