ذوالنون مصری و عرفان اسلامی نخستین

این مقاله برخی از آموزه های اصلی منسوب به ذوالنون مصری (متوفای ۲۴۵ ه.ق./۸۵۹-۸۶۰ م.) از شخصیت های برجسته در عصر شکل گیری سنت تصوف را بررسی می کند. این آموزه ها در قالب انبوهی از کلمات که در تصنیفات صوفیان، در فرهنگ نامه های سیره، و در دیگر منابع گوناگون اسلامی به ذوالنون نسبت داده شده، انعکاس یافته است، به گونه ای که همه این آثار به سده های میانه تعلق دارد. این مقاله، مسائل تاریخی مربوط به شخصیت ذوالنون مصری را مطرح می کند و در این زمینه، به طور خاص، درباره گرایش های باطنی که در نوشته های مختلف به او نسبت داده شده، بحث می شود.

Keywords:

تصوف , ذوالنون مصری , مصر , شمال آفریقا , تاریخ نگاری , تذکره نویسی , زندگی نامه , فرهنگ نامه های سیره , دانش های باطنی , سحر , کیمیا , سنت های هرمسی , هرمسیه , نوافلاطونی , تشیع , اسماعیلیه