بررسی عوامل فردی و شغلی موثر در بروز خشونت شغلی کارکنان در صنایع منتخب استان آذربایجان شرقی

سابقه و هدف: در سراسر دنیا، رفتارهای انحرافی از جمله خشونت در محیط کار به طور فزاینده ای به عنوان یک بحران جدی شناخته می شود که منجر به تنش های روحی- روانی شده و می تواند باعث کاهش رضایتمندی در شغل و روابط اجتماعی گردد. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل فردی و شغلی موثر در بروز خشونت شغلی در کارکنان صنایع مختلف استان آذربایجان شرقی انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه مقطعی حاضر که از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد، در سال ۱۳۹۷ انجام شد. جامعه مورد بررسی، کارکنان پنج صنعت (تولید شکلات، صنایع غذایی، لوازم بهداشتی، فولاد و کشت-صنعت) در استان آذربایجان شرقی بودند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که بر پایه اطلاعات پرسشنامه های استاندارد سازمان جهانی کار و سازمان جهانی بهداشت تهیه گشته و روایی و پایایی آن تایید گردیده بود. داده ها پس از وارد شدن به نرم افزار SPSS ۲۲ با استفاده از آزمون های کای دو و آنالیز واریانس مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: در تمامی صنایع، خشونت کلامی با فراوانی ۶/۴۶ درصد رایج ترین نوع خشونت بود. علاوه براین، عوامل داخل سازمانی نقش مهمی در بروز خشونت داشتند. بر مبنای تحلیل آماری، رابطه معناداری بین خشونت با مراجعه به روان پزشک (۰۰۵/۰P=)، جنسیت (۰۱/۰P=) و شیفت کاری (۰۱/۰P=) به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به شیوع خشونت کلامی بالا به نظر می رسد می بایست تمهیداتی در جهت کاهش آن به کار گرفته شود؛ از این رو پیشنهاد می گردد برنامه ریزی و اجرای مداخلات ارگونومیکی و روان شناسی به منظور کاهش شرایط محیطی استرس زا و پیشگیری از خشونت در میان کارکنان صورت گیرد.

Keywords:

Industry , Occupational Violence , Violence in Industries Questionnaire , Work Environment , پرسشنامه خشونت صنعتی , خشونت شغلی , صنعت , محیط کار