تحلیل روند زمانی شوری منابع آب سطحی کشور با استفاده از روش من-کندال

پارامتر هدایت الکتریکی رابطه مستقیمی با میزان شوری در آب داشته و روند تغییرات آن بیانگر روند تغییرات شوری منابع آب می باشد. در مورد منابع آب ایران، این نگرانی وجود دارد که به علت تغییر اقلیم و خشک سالی های اخیر و همچنین افزایش مصارف آب نسبت به گذشته، کیفیت این منابع از نظر شوری از روندی رو به رشد برخوردار باشند. از این رو در این مطالعه، از آزمون تحلیل روند من کندال با حذف اثر پس زمینه ای (نویز) دبی،که یک روش مستند در تحلیل روند بر روی سری های زمانی فاقد توزیع آماری خاص می باشد، به منظور یافتن روند تغییرات زمانی پارامتر هدایت الکتریکی (EC) در ۲۰ ایستگاه هیدرومتری واقع بر رودخانه های مختلف ایران استفاده شد. در انتخاب ایستگاه های هیدرومتری، شاخص اقلیمی، هیدرولوژیکی، کاربری اراضی و شرایط جغرافیایی مختلف بعنوان فاکتورهای موثر مد نظر بوده است. نتایج انجام این آزمون دید شفاف و قابل استناد تری نسبت به وضعیت روند شوری حاصل می سازد. این نتایج حاکی از وجود روند افزایشی شوری ایستگاه های نوذرآباد-رودخانه نکارود (با شیب ۶۵ میکروزیمنس بر سانتی متر در سال)، مراوه تپه-رودخانه اترک (با شیب ۶۴ میکروزیمنس بر سانتی متر در سال)، اهواز-رودخانه کارون (با شیب ۳۱ میکروزیمنس بر سانتی متر در سال)، مشیران-رودخانه دره رود (با شیب ۲۶ میکروزیمنس بر سانتی متر در سال)، سامیان-رودخانه قره سو (با شیب ۲۳ میکروزیمنس بر سانتی متر در سال)، و دوآب نوسرد-رودخانه سیروان (با شیب ۵ میکروزیمنس بر سانتی متر در سال) بوده است که معادل ۳۰ درصد از ایستگاه های منتخب می باشد. از جمله راهکارهای کنترل و کاهش این روند رعایت حقابه رودخانه ها و تالاب ها، تعادل بخشی و کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی، اجرای طرح های آبخیزداری، مدیریت زهابها و جلوگیری از توسعه کشاورزی می باشد.

Keywords:

اثر پس زمینه ای (نویز) , تحلیل روند من-کندال , روند شوری , هدایت الکتریکی