بازنگری نقادانه و سنجشی نشانه های تشیع در سنایی غزنوی، عطار نیشابوری و جلال الدین مولوی بلخی

بازتاب احساسات عرفانی و آموزه های عارفان در قالب سرواد و سروده را می توان یکی از گسترده ترین رهاوردهای عرفان ایران در درازنای تاریخ ادب پارسی دانست. باارزش ترین نمود و نمایش پیوندهای تشیع و عرفان در ادب صوفیانه فارسی، وداد ائمه اطهار (ع)، و مهر شاعران عارف به اهل بیت نبی (س) و فرزندان امام علی (ع) است. در این پژوهش، به جهت همانندی ها و پیوندهای فراوان سنائی، عطار و مولوی با یکدیگر، و ارزش این سه عارف شاعر در گذار تاریخی شعر عرفانی، شمیم و نشان تشیع در ایشان، با درنگ نهایی بر مولانا، هم سنجی و کندوکاو می شود و اسناد و مدارک این زمینه بنیادین، کاویده و پژوهیده می گردد. درباره وابستگی شماری از بزرگان شعر و عرفان ایران به تشیع از دیرباز دیدگاه های گوناگونی وجود داشته، و از قول به تسنن تا قول به تشیع و همچنین قول به تشیع سنی و تسنن شیعیانه (شیعه گرا)، مجموعه ای از دیدگاه ها را شاهدیم. در این نوشتار کوشش شده تا با بررسی های ژرف، و بازنگری و بازخوانی سروده ها و یادبودهای سنائی، عطار و مولانا به برآیند و دستاوردی نوین و در خور نگرش، و روشن سازی کرانه هایی از دلبستگی و پیوستگی مثلث شعر عرفانی با مذهب تشیع برسیم.

Keywords:

تشیع , تصوف , عرفان , سنایی , عطار , مولوی , تشیع محبتی