تحلیل شاخص های رشد هوشمند شهری در مشهد

به­دنبال مسائل زیست محیطی، مبحث توسعه پایدار در سال ۱۹۸۷ از طریق گزارش براندلند مطرح گردید. در همین زمینه، نظریه پردازان برنامه­ریزی شهری مقوله شهر پایدار و در قالب آن رشد هوشمند را در دستور کار قرار دادند. در این پژوهش، هدف؛ بررسی شاخص­های رشد هوشمند شهری در شهر مشهد بر اساس سه شاخص فشردگی، زیست محیطی و دسترسی به تفکیک مناطق شهرداری می باشد. روش اصلی مورد استفاده در این پژوهش، روش توصیفی/ تحلیلی می باشد که با استفاده از تکنیک ANP انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در شاخص فشردگی که از روش­های پیشنهادی تسای و مدل­های هلدرن، هرفیندال و هندرسون استفاده شده، منطقه یک با امتیاز ۱۵۰/۰، در شاخص دسترسی به­وسایل حمل و نقل همگانی و مسیرهای ویژه دوچرخه که با استفاده از روش شعاع خدمات رسانی در GIS تحلیل شده، منطقه ثامن با امتیاز ۱۶۶/۰ و در شاخص زیست محیطی که با استفاده از روش­های مختلف در GIS مورد سنجش قرار گرفت، منطقه یازده با امتیاز ۱۶۳/۰ بهترین وضعیت را داشته­اند. در نهایت نیز با تلفیق و تحلیل شاخص­های مورد سنجش این پژوهش در مدل ANP، مشخص گردید که منطقه هشت شهرداری مشهد با امتیاز ۱۰۸/۰ بهترین ساختار رشد هوشمند شهری را در میان مناطق شهر مشهد داراست. همچنین با استفاده از تحلیل خود همبستگی فضایی موران در نرم­افزار GeoDa مشخص گردید که میان شاخص­های دسترسی و زیست محیطی در میان مناطق شهر مشهد تفاوت معنی داری وجود ندارد. 

Keywords:

توسعه پایدار شهری , رشد هوشمند شهری , سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) , مدل تحلیل شبکه-ای (ANP) , شهر مشهد