کودهای زیستی محرک رشد گیاه در ایران: نقاط قوت و ضعف

تا به امروز استفاده تجاری و کاربرد در مقیاس وسیع مایه­تلقیح­های افزاینده رشد گیاه در کشاورزی پیشرفت قابل ملاحظه­ای نداشته است. یکی از دلایل این مساله وجود گزارشهای متفاوت و تضاد بین نتایج آزمایشگاهی، گلخانه­ای و مزرعه­ای و عدم تکرارپذیری این نتایج است. این مسائل بیشتر ناشی از تنوع در اقلیم و ارقام گیاهی، ترکیب فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک، میزان ماده آلی خاک، رقابت ریزجانداران بومی، مقدار رطوبت خاک و شاید ناشناخته بودن دیگر عواملی باشد که این مایه تلقیح­ها بواسطه آن بر رشد گیاه موثر واقع می­شوند. این موضوعات مقدار و جمعیت قابل توصیه مایه تلقیح، زمان و مکان و روش بهینه مصرف مایه تلقیح را با مشکل مواجه می­کند. گزارش­ها نشان می­دهد که بیشتر پژوهش­ها در این زمینه در سطح گلخانه و در خارج از مزرعه انجام شده است. با این حال برخی نتایج مزرعه­ای مثبت در ایران گزارش شده است. از طرف دیگر قیمت کم کودهای شیمیایی مانع دیگری در توجه، تحقیق و توسعه کاربرد این کودهای زیستی در کشاورزی ایران شده است. غیر متمرکز بودن تحقیقات، کم بودن میزان ماده آلی خاک­ها، ، مشکلات موجود در تکثیر صنعتی و تجاری سازی، هدفمند نبودن یارانه کود، عدم قاطعیت برای تضمین اثربخشی آنها در همه مناطق و در همه زمان­ها، عدم ارتباط مناسب بین بخش پژوهش، تولید و ترویج و نبود ساز و کار مناسب در مورد نظارت و کنترل کیفی مایه تلقیح­های تجاری از مهمترین مشکلات مایه ­تلقیح­های افزاینده رشد گیاه در ایران می­باشند. از طرف دیگر وجود تعداد زیاد دانشجویان علاقه مند به ادامه تحصیل در گرایش بیولوژی خاک، افزایش سهم پژوهش های بیولوژی خاک در علوم خاک، وجود مراکز آموزشی متعدد از جمله فرصت ها و نقاط قوت در این رابطه است. اسناد ملی از جمله برنامه پنجم توسعه و سند چشم انداز ۲۰ ساله که در آنها بر استفاده از فناوری های زیستی و کودهای بیولوژیک تاکید شده است چشم انداز روشنی در این زمینه می باشد.