بررسی رویکرد و اصول بازآفرینی شهری در بافتهای فرسوده

مفهوم از بازآفرینی یا Regenerationبه وجود آمدن یک نسل جدید است. این روز ها توجه به بافت فرسودهو ناپایداری های آنها به حدی جدی شده است که سازمان های مرتبط به تکاپو جهت ایمن سازی و بازآفرینی بافت های مذکور افتاده اند. سند ملی راهبردی بهسازی؛ نوسازی و توانمند سازی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری مصوب هئیت دولت به تاریخ ۰۳/۰۷/۱۳۹۳و مصوبه های شورای عالی معماری و شهرسازی به تاریخ ۱۳۹۳/۰۹/۱۸در خصوص تغییر انگاره های نظری از رویکرد "فرسودگی"به "ناکارآمدی"و تاکید بر مفهوم بازآفرینی شهری داشته اند. برنامه ششم توسعه؛ رویکرد بازآفرینی شهری را به عنوان ضرورتی برای بازاندیشی در فرایندها؛ روش ها و ابزارهای مرسوم برنامه ریزی شهری؛ در مواجه با محدوده های ناکارآمد شهری مورد تاکید قرار میدهند.توجه به بافت های فرسوده و قدیمی و رفع ناپایداری آن ها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذیربط را به تکاپوی ساماندهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. رویکردهای مرمت و بهسازی شهری در سیر تحول و تکامل خود از بازسازی، باززنده سازی، نوسازی و توسعه مجدد به بازآفرینی و نوزایی شهری تکامل یافته و در این مسیر، گذاری را از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تاکید بر ملاحظات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری تجربه کرده اند. در این پژوهش، با استفاده از روش های توصیفی و تحلیلی در بستر تاریخی، فرضیه های ذیل موردبررسی قرار می گیرند :مرمت و بهسازی شهری دوره هایی از تحول و تکامل را پشت سر نهاده و امروز به مرتبه ای از حضور خود رسیده که )بازآفرینی شهری(و رویکرد متاخر آن یعنی )نوزایی شهری(نام نهاده می شود.مرمت و بهسازی شهری به صورت فعالیتی یکپارچه و همه جانبه نگر درآمده که جنبه های اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی و ایجاد شرایط مناسب جهت دستیابی به توسعه های همراه با پایداری و توسعه پایدار در آن لحاظ می گردد.توجه به بافتهای فرسوده و قدیمی و رفع ناپایداری آن ها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذیربط را به تکاپوی ساماندهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافتها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. رویکردهای مرمت و بهسازی شهری در سیر تحول و تکامل خود از بازسازی، باززنده سازی، نوسازی و توسعه مجدد به بازآفرینی و نوزایی شهریتکامل یافته و در این مسیر، از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تاکید بر ملاحظه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز گذری داشته است.(نگارنده)

Keywords:

بازآفرینی شهری , Regeneration , ویژگی کالبدی , ناکارآمدی , فرسودگی