قدرت وهویت راویان پساترور؛ یازده سپتامبر و بازسازی ذهنی تروما در رمان مرد در حال سقوط اثر دان دلیلو

بررسی روانشناختی-فرهنگی حمله یازده سپتامبر و ترومای مرتبط با آن که در رمان مرد در حال سقوط اثر دان دلیلو انعکاس یافته است، ساختارهای دستکاری­شده شناخت و هویت فرهنگی را آشکار می­کند و نشان  می­دهد که راویان غیر­موثق در این روایت چگونه با دستکاری شناختی حادثه یازده سپتامبر ترومایی اجتماعی-فرهنگی می­سازند و از این طریق باعث ایجاد ناسازگاری شناختی می­شوند. روایت راوی و شخصیت­ها در این رمان از حادثه یازده سپتامبر خلائی را می نمایاند که فستینگر[۱] آن را ناسازگاری شناختی[۲] می­نامد، یعنی شرایط ناخوشایندی که در آن فرد متوجه می­شود بین باورها، نگرش­ها و رفتارهایش ناسازگاری وجود دارد. اما، مردم ذاتا خواهان سازگاری هستند، بنابراین تحریک می­شوند تا  ناسازگاری بین آنچه در واقع رخ داده و آنچه دستکاری شده است را کاهش دهند. گرچه راویان در این  روایت به صورت نمادین نقش بازگوئی تاریخ­ را ایفا می­کنند تا یازده سپتامبر را انعکاس ­دهند، اعتبار یا عدم اعتبار آنچه روایت می­کنند باید از نظر اجتماعی-فرهنگی بررسی شود. طبق نظریه «ناسازگاری شناختی» فستینگر و ایده «جهش­های شناختی بسیار بزرگ[۳]» که الن اویانگ[۴] مطرح می­کند، شناخت در افراد تغییر می­کند و خود را با محیط­های اجتماعی-فرهنگی و رویدادها وفق می­دهد. از این رو هر روایتی مستعد ذهن­گرایی است پس لزوما قابل اعتماد نیست. در نتیجه، دستکاری شناختی  باعث معناسازی می­شود و همین مسئله  روایت­­هایی را که از تروماهای فرهنگی ساخته می­شود غیر قابل اعتماد می­سازد. بنابراین، بازنمود زیبا­شناختی­ای که دلیلو از ترومای یازده سپتامبر ارائه می­کند نسخه­ای غیر قابل اعتماد از ترومایی فرهنگی پیش روی خواننده قرار می­دهد که نشان می­دهد به علت دستکاری­های شناختی نمی­توان به درستی  مزر بین حقیقت و سازه­های تروماتیک را از هم تشخیص داد.[۱] Festinger[۲] Cognitive Dissonance[۳] Huge cognitive leaps[۴] Elaine Auyoung