نشانه شناسی الگوهای نامگذاری کتاب های تاریخ در زبان فارسی.

چکیدهیکی از راه­های  شناخت موقعیت و جایگاه یک متن، و ارتباط با دنیای درون اثر، عنوانی است که پدیدآورنده اثر برآن نهاده است و یا مخاطبان، اثر را با آن نام می­شناسند؛ از این رو دلالت عنوان به متن و متن به عنوان، اغلب یک دلالت دو سویه است. هر چند، گاه به دلیل وجود عوامل فرامتنی در عناوین، این دلالت دوسویه دچار خدشه می­گردد؛ از این­رو شناخت اصول و الگوی حاکم بر این دلالت­ها یکی از اهداف این پژوهش است. این مقاله به بررسی و تحلیل  نشانه شناسی و الگوهای  به کار­رفته در نامگذاری کتاب­های تاریخی از جنبه­های مختلف می­پردازد، با توجه به این نکته که در انتخاب یک عنوان، عواملی از قبیل موضوع، شرایط زمانی تولید متن و جنبه­های زیبایی شناسی دخیل هستند. در این مقاله با انتخاب حدود یکصد اثر تاریخی به نشانه شناسی و الگوهای حاکم بر نامگذاری  این آثار در دوره های مختلف و  عوامل موثر در این نامگذاری ها می­پردازیم. این پژوهش به عوامل درون­متنی اعم از ساختار و محتوای متن و همچنین به عوامل برون­متنی از قبیل شرایط اجتماعی و فرهنگی که در انتخاب عناوین موثر  بوده­اند و  الگوهای رایج نامگذاری می­پردازد. همچنین عناوین از دیدگاه زبانشناسی و شیوه­های بلاغی به کار رفته در آن­ها نیز مورد بررسی قرار می­گیرند تا تحولات نامگذاری در دوره­های مختلف و الگوهای حاکم بر هر دوره و بسامد های آن نشان داده­­شود. و در پایان به آسیب شناسی و بیان اشکالات موجود در انتخاب عناوین اشاره شده است.

Keywords:

آسیب شناسی عناوین