تحلیل رمان درازنای شب براساس نظریه ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن

رمان درازنای شب، اثر جمال میرصادقی براساس نظریه جامعه­شناسانه لوسین گلدمن با روش تحلیلی – توصیفی بررسی شد. گلدمن بر این باور بود که اثر ادبی را نه یک فرد، بلکه جهان­بینی یک جمع و گروهی که وی بدان تعلق دارد؛ می­آفریند و روش خود را ساختارگرایی تکوینی نام نهاد که پایگاه اجتماعی نویسنده، عامل اساسی این­گونه از ساختارگرایی است. میرصادقی نیز نویسنده­ای واقع­گراست که در خلال آثارش به طرح مشکلات عصر می­پردازد که بازتابی از واقعیت­های اجتماعی است و با توجه به آنکه کلیت آثارش با اوضاع اجتماعی ارتباط دارد، می­توان رمان­های او را ازجمله رمان درازنای شب را ازمنظر جامعه­شناختی بررسی کرد که موجب نگرشی تازه در شناخت آثارش می­شود. یافته­هایی که در بررسی رمان درازنای شب براساس نظریه گلدمن حاصل می­شود نکات قابل توجهی را شامل می­شود ازجمله اینکه رمان او از ساختار اجتماعی برخوردار است و برجسته­ترین مضامین مطرح در آن، فقر فرهنگی و اقتصادی و تقابل سنت و تجدد است که منجر به گسست و انقطاع نسلی می­شود. هدف از نوشتار پیش رو، بررسی مفاهیم و مسائل اجتماعی رمان برمبنای نظریه گلدمن و تاثیر محیط و اجتماع در آثار نویسنده و بررسی اعتقادات و باورها در رمان است. دیگر اینکه بنابر نظریه گلدمن، نویسنده به­عنوان کارگزار طبقه اجتماعی، نمایانگر جهان­بینی طبقه متوسط است. در رمان میرصادقی نیز درمی­یابیم که جهان­نگری موجود در اثر، همان جهان­بینی طبقه متوسط است که با رسیدن به حداکثر آگاهی ممکن، توانسته است آگاهی طبقاتی را در طبقه متوسط نمایان سازد.  

Keywords:

جامعه­شناسی ادبیات , ساختارگرایی تکوینی , لوسین گلدمن , جمال میرصادقی , درازنای شب