اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر افسردگی و تنظیم هیجان مادران دارای کودک مبتلا به اوتیسم

زمینه و هدف: والدین کودکان مبتلا به اوتیسم به خاطر پیامدهای بیماری فرزندشان از مشکلات روان شناختی و جسمانی متعددی رنج می برند. طبق تحقیقات انجمن اوتیسم آمریکا، والدین کودکان مبتلا به اوتیسم، فشار روانی به مراتب بیشتری از والدین کودکان کم توان ذهنی و سندرم داون را تجربه می کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر افسردگی و تنظیم مادران دارای کودک مبتلا به اوتیسم بود.روش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و بر اساس طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل شامل تمامی مادران دارای کودک مبتلا به اوتیسم شهرستان اردبیل در سال ۱۳۹۷ می باشند. شیوه نمونه گیری به صورت در دسترس بود. با توجه به اینکه دسترسی به مادران دارای کودک مبتلا به اوتیسم دشوار است و نیز تعداد کودکان مبتلا به اوتیسم نیز کم هست به همین خاطر مرکزحمایت از کودکان مبتلا به اوتیسم در شهرستان اردبیل به عنوان نمونه انتخاب شدند. حجم نمونه ۳۰ نفر است که ۱۵ نفر در گروه آزمایش و ۱۵ نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. برای گروه آزمایش پروتکل درمان شناختی-رفتاری در ۱۰ جلسه ۷۵ دقیقه ای به مدت ۲ ماه اجرا شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه تنظیم هیجان گراس و جان (۲۰۰۳) و پرسشنامه افسردگی آرون بک و همکاران (۱۹۶۱) بود.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی-رفتاری بر افزایش تنظیم هیجان اثربخش است .(P<۰/۰۵) همچنین نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی-رفتاری بر کاهش افسردگی اثربخش است .(P<۰/۰۵)نتیجه گیری: یافته های این پژوهش حاکی از این است که درمان شناختی-رفتاری بر افزایش تنظیم هیجان و کاهش افسردگی مادران دارای کودک اوتیسم اثر بخش است و اجرای پروتکل درمان شناختی-رفتاری در مراکز توانبخشی کودکان مبتلا به اوتیسم توصیه می شود.

Keywords:

درمان شناختی-رفتاری , تنظیم هیجان , افسردگی , اوتیسم.