گونه شناسی کبوترخانه های منطقه آذربایجان در ایران

از جمله بناهای تاریخی و فرهنگی که مورد بی توجهی قرار گرفته است کبوترخانه ها می باشند. این بناها در دوران پیدایشو اوج خود تاثیر بسزایی در رشد اقتصادی و کشاورزی داشتند. ازآنجاییکه کبوترخانه های منطقه آذربایجان چندان موردمطالعه واقع نشده اند و ویژگی های متمایزی نسبت به کبوتر خانه های دیگر مناطق دارند، پژوهش حاضر در تلاش است،به طور اختصاصی به بررسی تاریخی و فرهنگی این بناها در این منطقه بپردازد و علت های تمایز آنها با دیگر کبوترخانه هابپردازد. روش به کارگرفته شده مطالعات تاریخی و فعالیت های میدانی و مصاحبه با ساکنان مناطق مورد پژوهش است وبه دنبال این سوال میباشد که ساختار کالبدی کبوترخانه ها شامل چه گونه هایی می باشد. به این منظور ۲۰ کبوترخانه ایکه اطلاعات آنها تا حدودی در دست بود، در روستاهای دو استان آذربایجان شرقی و غربی شناسایی سپس از نظرتاریخی، الگوی پراکندگی، قدمت، ساختار کالبدی، فرم و عملکرد مطالعه شدند. نتایج پژوهش نشان میدهد بیشترینپراکندگی در جنوب دریاچه ارومیه و در جوار رودخانه های سیمینه رود و زرینه رود است. کبوترخانه های این منطقه عمومامربوط به دوره قاجار است به دلایلی از جمله نقش مصالح، الگو برداری از کشورهای همسایه و موارد دیگر، برخلاف سایرنقاط ایران، کبوترخانه های این منطقه بصورت مکعب بودند و کاربرد آنها علاوه بر تولید کود، تشخص دادن به باغ ها ونامه بری توسط کبوتران در دوران قدیم است.

Keywords:

کبوترخانه , آذربایجان , ساختار کالبدی