اثرات برون زادی نانوذرات سلنیوم بر پارامترهای کیفی اسپرم منجمد-یخ گشایی شده خروس های مادر گوشتی تحت شرایط تنش اکسیداتیو

   هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر استفاده از نانوذرات سلنیوم در رقیق ­کننده بر فرآسنجه­ های کیفی اسپرم منجمد-یخ­گشایی شده خروس­ های مادر گوشتی تحت شرایط تنش اکسیداتیو بود. جهت انجام این آزمایش، از تعداد ۱۲ پرنده سویه راس ۳۰۸ با سن ۲۸ هفتگی در قالب دو گروه آزمایشی تحت ­تاثیر تنش اکسیداتیو (DEX) و بدون تنش اکسیداتیو (CON) که به­ طور تصادفی، تقسیم و نگهداری شده بودند، اسپرم­ گیری به ­عمل آمد و پس از ارزیابی­ های اولیه، جهت اعمال برنامه­ های انجمادی در قالب تیمارهای آزمایشی مورد استفاده قرار گرفتند. جهت اعمال تنش اکسیداتیو به پرندگان از سه نوبت تزریق دگزامتازون به مقدار چهار میلی­ گرم به ­ازای هر کیلوگرم وزن بدن، طی یک هفته استفاده شد. تیمارهای آزمایشی اعمال شده طی برنامه انجماد عبارت بودند از: ۱) تیمار شاهد (CON)، ۲) تیمار دگزامتازون (DEX)، ۳) تیمار شاهد همراه با نانوذرات سلنیوم (CONNSe) و ۴) تیمار دگزامتازون همراه با نانوذرات سلنیوم (DEXNSe). از نانوذرات سلنیوم به مقدار، ۱ درصد ماده موثر به ­عنوان آنتی­ اکسیدان در رقیق ­کننده بلتسویل بهبود یافته، استفاده شد. نتایج نشان داد که استفاده از نانوذرات سلنیوم در رقیق­ کننده تیمار کنترل (CONNSe) سبب بهبود پارامترهای کیفی اسپرم از قبیل جنبایی کل و پیش­رونده، میانگین سرعت در مسیر، سرعت در مسیر مستقیم، سرعت در مسیر منحنی، خطی بودن تحرک، درصد مستقیم­الخط بودن حرکت اسپرم­ها، تحرک عرضی سر، فرکانس حرکات جانبی در مقایسه با تیمارهای دیگر شد (۰/۰۵>p). همچنین افزودن نانوذرات سلنیوم در رقیق ­کننده اسپرم خروس­های گروه یاد شده مقدار زنده ­مانی، یکپارچگی غشای پلاسمایی، گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز را نسبت به سایر تیمارها به ­طور معنی­ داری بهبود داد (۰/۰۵>p) ولی از نظر تولید مالون دی­ آلدهید و ظرفیت کل آنتی ­اکسیدانی تفاوت معنی ­داری با تیمار شاهد نداشت. به­ طورکلی به­ نظر می­ رسد که نانوذرات سلنیوم در رقیق­ کننده، در گروه شاهد می ­تواند پارامترهای کیفی اسپرم­ های منجمد-یخ­گشایی شده را بهبود ببخشد ولی در شرایط تنش اکسیداتیو، نمی­ تواند تاثیر چندانی بر پارامترهایی کیفی اسپرم جهت جبران اثرات منفی تنش اکسیداتیو، داشته باشد.

Keywords:

Frozen-thawed semen , Oxidative stress , Rooster sperm , Selenium nanoparticles , Sperm quality , اسپرم خروس , تنش اکسیداتیو , کیفیت اسپرم , منی منجمد-یخ گشایی شده , نانوذرات سلنیوم