محمد بن زکریای رازی: فیلسوف دگراندیش یا طبیب فیلسوف نما

< p dir="RTL">محمد بن زکریای رازی یک از چالش برانگیز­ترین شخصیت ها در تاریخ علم در جهان اسلام است. صرف نظر از چالش در مورد آراء فلسفی، طبی یا دینی او، یکی از چالش­ها­ی دامنه دار نسبت زکریا با اندیشه فلسفی و جایگاه و مقام او در فلسفه است. از یک سو برخی مهمترین بعد شخصیت علمی رازی را بعد طبی او می­دانند و تاملات رازی در فلسفه و الهیات را نوعی فضولی و خروج از حد شخصیت علمی­اش قلمداد می­کنند و از سویی دیگر برخی ضمن اذعان به مقام بزرگ رازی در طب، مهمترین وجه شخصیت علمی رازی را دیدگاه­های فلسفی- الهیاتی او می­دانند؛ به گونه­ای که او را در آزاداندیشی و عقل گرایی با دانشمندان عصر روشنگری مقایسه می­کنند و حتی او را یگانه فیلسوف در جهان اسلام می­دانند. مطالعه آثار به جای مانده از رازی نشان می­دهد که تفاوت رازی با سایر فلاسفه نه در فاصله داشتن او از اندیشه فلسفی بلکه در روش و آراء خلاف مشهور وی در مباحث فلسفی و الهیاتی است. شواهد و ادله کافی برای فیلسوف نامیدن محمد بن زکریای رازی وجود دارد که در متن مقاله سعی شده است این شواهد با تفصیل بررسی شوند. از جمله:کثرت و تنوع تالیفات رازی در فلسفه و الهیات، نگاه انتقادی رازی به فلاسفه پیش از خود، گذر از مرحله شرح آراء دیگران و رسیدن به مقام نظریه پردازی، تصریح و تاکید مکرر رازی بر اهمیت و ضرورت فلسفه ، پیگیری صادقانه و مجدانه پرسش­های بنیادی، آزاداندیشی و خروج از سیطره مشهورات و .....

Keywords:

محمد بن زکریای رازی , فیلسوف , فلسفه , متطبب فضولی , السیره الفلسفیه