کاربرد مدل تحلیلی SWOT در ارزیابی نقاط ضعف و قوت آبخوان دشت ابرکوه جهت تعادل بخشی

     برداشت بیرویه از آب های زیرزمینی و عدم جایگزینی آنها، در بسیاری از آبخوان های کشور من جمله آبخوان دشت ابرکوه موجب کاهش سطح آب زیرزمینی شده است. لذا مدیریت راهبردی منابع آب جهت برنامه ریزی بهتر منابع آبی امری ضروری به نظر میرسد. در پژوهش حاضر از روش تدوین راهبرد SWOT جهت مدیریت راهبردی منابع آبی دشت ابرکوه استفاده شد. جهت پیاده‎سازی این راهبرد، ابتدا نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید با استفاده از تصمیم گیری گروهی استخراج و سپس اهمیت نسبی و ارزش نهایی هریک از عوامل ماتریس ارزیابی تعیین و بررسی شدند. نتایج این بررسی نشان داد که ماتریس ارزیابی عوامل خارجی و داخلی به ترتیب ۲۵/۲ و ۱۸/۲ می باشد که بیانگر غلبه ضعف ها بر قوت ها و همچنین تهدیدها بر فرصت ها بود. به عبارتی شرایط دشت ابرکوه در ربع محدودیتها- تهدیدها (WT) با راهبرد تدافعی قرار گرفته است، این نتایج بیانگر بحرانی بودن شرایط آبخوان دشت ابرکوه به جهت وضعیت منابع آبی موجود می‎باشد. در راستای مدیریت این بحران، بهترین راهکارهای مدیریتی از نتایج مدل تحلیلی SWOT استخراج شدند. راهکارهای نصب کنتورهای حجمی، تغییر شیوه آبیاری (زیرزمینی، تزریقی، قطرهای)، تغییر الگوی  کشت (پسته، انار و سایر محصولات کم آبخواه)، استفاده از بادشکن های غیر زنده و شیدهای سایبان و نهایتا جداسازی آب شرب و بهداشت از جمله مناسبترین راهکارهای کاهش مصرف و نزدیک شدن به هدف تعادل بخشی سفره زیرزمینی دشت ابرکوه میباشد.

Keywords:

Strategic Management , Water Resources , Abarkuh Plain , SWOT Method , مدیریت راهبردی , منابع آب , دشت ابرکوه , روش SWOT