اهمیت متابولیت های ثانویه گیاهان در مقابله با تنش نوری فرابنفش

موجودات زنده فتوسنتزکننده اجباری همانند گیاهان، به طور طبیعی در معرض تابشهای نور خورشید و جریان فوتون های فرابنفش نفوذ یافته به جو قرار دارند. گیاهان با استفاده از چندین گیرنده نوری قادر به تشخیص طول موجهای مختلف خورشیدی هستند و در مقابل طول موجهای مختلف پاسخهایی را از خود بروز میدهند. اشعه فرابنفش قسمتی از طیف خورشید است که به سه قسمت تقسیم میشود: UV-C، UV-B و .UV-A گرچه اشعه ۲۸۰) UV-C؛۲۰۰ نانومتر) بسیار پرانرژی کاملا، توسط گازهای اتمسفر جذب میشود و اشعه ۴۰۰) UV-A؛۳۱۵ نانومتر) به سختی توسط اوزون جذب میشود، اما تنها بخشی از ۳۲۰) UV-B؛۲۸۰ نانومتر) مضر توسط اوزون اتمسفر جذب میشود که حدود ۴ درصد تابش جهان را تشکیل میدهد. به علت انرژی بالای اشعه UV-Bحتی افزایش نسبتا کم میتواند به آسیب های زیستی قابل توجه منجر شود. افزایش سطوح اشعه UV-B روی رشد، مورفولوژی و فیزیولوژی گیاهان تاثیر گذاشته است. چنین واکنشهایی شامل ممانعت از رشد گیاه، کاهش زیست توده، افزایش تجمع متابولیت های ثانویه جذب کننده اشعه فرابنفش و تاثیر روی چندین فرایند اکولوژیکی است. علاوه بر تغییرات غیرمستقیم، با تاثیر روی کیفیت گیاهان میزبان، شکارگران و پاتوژنها، اشعه UV-B ممکن است مستقیما موجب تغییرات رفتار گیاهخواران و فرآیندهای فیزیولوژیکی شود.

Keywords:

تنش , متابولیتهای ثانویه , اشعه فرابنفش , فیزیولوژیکی.