شناسایی و تعیین مقدار ریزآلاینده های آلی، هورمون ها، داروها و فراورده های مراقبت شخصی برگزیده در خروجی تصفیه خانه فاضلاب شهری، خاک و محصولات زراعی

داروها، محصولات مراقبت شخصی و هورمون های استروییدی از آلاینده های نوظهوری محسوب می شوند که منشا اصلی تولید آن ها جوامع انسانی است و معمولا از طریق پساب های شهری وارد محیط زیست می شوند. برخلاف بسیاری از پارامترهای تجمعی مرتبط با آلودگی، هر یک از آلاینده های نوظهور اثرات، ویژگی های انتقال و سرنوشت منحصر به فردی دارد و معمولا تاثیر منفی حضور این آلاینده ها در غلظت های بسیار کم قابل مشاهده است. تصفیه خانه های فاضلاب شهری، نقش بسیار موثری در کاهش و حذف این دسته از آلاینده ها دارند، با این حال، حذف کامل این ترکیبات معمولا ممکن نمی شود و مقدار گاه قابل توجهی از این آلاینده ها از طریق جریان فاضلاب تصفیه شده )و هم چنین لجن باقی مانده( وارد محیط می شود. با توجه به کاربرد فاضلاب تصفیه شده در آبیاری مزارع و باغات، احتمال انتقال آلاینده ها به خاک، محصولات زراعی و آب های زیرزمینی وجود دارد. در این طرح، کانال انتقال تصفیه خانه ی جنوب تهران، خاک مزارع و محصولات زراعی از جنبه ی حضور و مقدار آلاینده های آلی نوظهور، از دسته ی داروها و هورمون های استروییدی مورد بررسی قرار گرفته است. چهار نوبت نمونه برداری از فاضلاب تصفیه شده در نقاط مختلف و آنالیز کیفی به منظور شناسایی و انتخاب آلاینده های هدف )برای سنجش کمی( به انجام رسید. به عنوان نتیجه ی این فرایند، دو داروی استامینوفن و سولفامتوکسازول، به عنوان مهم ترین و مستمرترین داروها و چهار هورمون استروییدی اکویلین، استرون، استریول و اتینیل استرادیول، به عنوان آلاینده ی هدف انتخاب شدند. سپس، مهم ترین معیارهای تضمین و کنترل کیفیت در بخش میدانی و آزمایشگاهی مورد مطالعه ی عملی قرار گفتند تا داده های ایجاد شده از بالاترین سطح کیفیت ممکن برخوردار باشند. در نهایت نمونه برداری از محیط های فاضلاب خام، فاضلاب تصفیه شده، خاک و محصول زراعی آبیاری شده با فاضلاب تصفیه شده، و آنالیز این نمونه ها به انجام رسید. به عنوان خلاصه ی نتایج این طرح، تمام آلاینده ها در فاضلاب خام و تصفیه شده (خروجی تصفیه خانه) مشاهده شدند و نقش بسیار مثبت تصفیه خانه در کاهش غلظت ملاحظه شد. از سوی دیگر تغییرات غلظت آلاینده ها در طول مسیر کانال مشخص شد. هم چنین، این نتیجه به دست آمد که آلاینده های هدف برخلاف تمایل به جذب توسط گیاهان، توسط ذرات خاک جذب سطحی نمی شوند. بنابراین، ورود آب آلوده به خاک زراعی، آلودگی محصولات و نوفذ به آب زیرزمینی را در پی خواهد داشت.