اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی بر کاهش پرخاشگری کلامی و غیرکلامی دانش آموزان پسر کم توانی ذهنی

زمینه و هدف: کم ­توانی ­­ذهنی می­­­ تواند منجر به مشکلات رفتاری مختلفی از جمله پرخاشگری شود. مطالعات بسیاری نشان داده­ اند که آموزش مهارتهای اجتماعی منجر به رفتارهای مثبت در کودک می­شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارتهای اجتماعی بر کاهش پرخاشگری کلامی و غیرکلامی در دانش­ آموزان پسر کم ­توان ذهنی انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش ­آزمون پس ­آزمون بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش ­آموزان پسر کمتوان ذهنی شهر لردگان مشغول به تحصیل در سال تحصیلی ۹۰-۸۹  بودند که به صورت تصادفی خوشه ­ای ۳۰ دانش ­آموز از جامعه مذکور انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه پرخاشگری کودکان کمتوان ذهنی (قزلسفلو، بهرامی و داورمنش، ۱۳۸۷) بود. آموزش مهارتهای اجتماعی طی ۱۱ جلسه ۶۰ دقیقه­ای و در هر هفته دو جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد در حالی که گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکردند. آزمودنی­ های هر دو گروه آزمایش و کنترل در دو مرحله پیش­ آزمون و پس ­آزمون مورد ارزیابی قرار گرفتند.برای تحلیل داده ­ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته­ ها: یافته ­ها نشان داد که آموزش گروهی مهارت­ های اجتماعی بر کاهش پرخاشگری کل (۰۵/۰P<)، پرخاشگری کلامی به خود (۰۵/۰P<)، کلامی به غیرخود (۰۵/۰ P<)، غیرکلامی به خود (۰۵/۰P<) و غیر­کلامی به غیرخود (۰۵/۰P<) دانش ­آموزان پسر کمتوان ذهنی موثر است. نتیجه ­گیری: بر اساس یافته­ های پژوهش حاضر می­ توان نتیجه گرفت که دانش ­آموزان کم ­توان ذهنی با یادگیری مهارت­ های اجتماعی در رویارویی با موقعیت­ های مختلف ، از راهبردهای پرخاشگرانه کمتری استفاده می­کنند.

Keywords:

Intellectual disability , social skills training , verbal aggression , nonverbal aggression , کم توانی ذهنی , مهارت های اجتماعی , پرخاشگری کلامی , پرخاشگری غیرکلامی