ارتباط ماکروفون خاک با گونه های درختی گز و پده در جنگل های حاشیه رودخانه مارون، استان خوزستان

در این پژوهش فراوانی و زیتوده ماکروفون خاک در جنگل­های طبیعی گز و پده حاشیه رودخانه مارون بررسی شد. ماکروفون خاک با استفاده از ۱۷۵ قطعه ­نمونه با فاصله ۵۰ متر از هم، روی ۲۱ خط موازی با فاصله ۱۰۰ متر از هم و عمود بر رودخانه نمونه­برداری شدند. ماکروفون خاک به روش دستی، در قطعه­ نمونه­هایی با ابعاد ۵۰ ×۵۰ سانتی­متر از عمق ۱۰-۰ سانتی­متری جمع­آوری شدند. تعداد گونه­های درختی، درصد تاج پوشش کل، درصد تاج پوشش پده و گز، ارتفاع تاج پوشش گونه­های درختی، ارتفاع کل درختان، ارتفاع چهار درخت نزدیک به قطعه نمونه ماکروفون، قطر برابر سینه و قطر تاج نزدیک­ترین درخت گز و پده به قطعه نمونه ماکروفون، فاصله نزدیک­ترین درخت پده به قطعه نمونه ماکروفون، فاصله نزدیک­ترین درخت به قطعه نمونه ماکروفون و فاصله قطعه نمونه ماکروفون تا قطورترین درخت در قطعه نمونه­هایی به ابعاد ۵ × ۵ متر مورد اندازه­گیری قرار گرفتند. همبستگی اسپیرمن و آنالیز CCA برای بررسی ارتباط ماکروفون خاک با گونه­های درختی و درختچه­ای استفاده شد. نتایج نشان داد که فراوانی و زی­توده کرم­خاکی با تعداد، درصد تاج­پوشش، ارتفاع تاج ­پوشش، ارتفاع کل، قطر برابر سینه و قطر تاج نزدیک­ترین درخت پده همبستگی مثبت و معنی­دار دارند. فراوانی بندپایان نیز با تعداد، تاج­ پوشش، ارتفاع تاج­ پوشش، ارتفاع کل، قطر برابر سینه نزدیک­ترین درخت و قطر تاج نزدیک­ترین درخت گز همبستگی مثبت و معنی­دار نشان دادند. بنابراین می­توان نتیجه گرفت که گز با حضور بندپایان و پده با حضور کرم­ خاکی ارتباط دارند. آنالیز CCA، ۹/۱۱% از کل تغییرات ماکروفون خاک منطقه را پیش­بینی می­کند و از آنجایی­که سه عامل تعداد پده، تاج­پوشش پده و قطر نزدیک­ترین پده به قطعه نمونه ماکروفون بیشترین نقش را در توزیع ماکروفون در این منطقه دارند، می­توان اهمیت بیشتری در مورد تاثیر درخت پده بر توزیع ماکروفون خاک قایل شد.

Keywords:

Abundance , Biomass , Earthworm , CCA , Invertebrates , فراوانی , زی توده , کرم خاکی , CCA , بندپایان