ارزیابی مقایسه ای روش های احتمالاتی وزن واقعه و نسبت فراوانی در پهنه بندی خطر زمین لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز ونک، اصفهان)

     در این پژوهش، ابتدا حوزه ونک به دلیل حساسیت بالای آن به زمین لغزش انتخاب گردید، سپس با استفاده از نقشه­های توپوگرافی، زمین­شناسی و عملیات میدانی با استفاده از GPS، نقشه پراکنش زمین لغزش­ها به عنوان متغیر وابسته تهیه گردید. از تعداد کل ۱۱۰ زمین لغزش، ۷۷ زمین لغزش (۷۰٪) برای مدل­سازی و ۳۳ زمین لغزش (۳۰٪) برای اعتبار سنجی مدل مورد استفاده قرار گرفت. سپس لایه­های عوامل موثر در زمین­ لغزش شامل درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، طبقات ارتفاعی، لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، تراکم آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی و شاخص پوشش گیاهی تفاضلی نرمال تهیه گردید. رابطه بین زمین لغزش­ها و عوامل موثر در زمین لغزش با استفاده از مدل های وزن واقعه و نسبت فراوانی محاسبه گردید. نهایتا، نقشه حساسیت زمین لغزش در پنج کلاس خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه­بندی گردید. جهت اعتبارسنجی، نتایج با زمین لغزش­هایی که در مرحله آموزش مدل­ها استفاده نشده بود، مقایسه گردید. متعاقبا، منحنی ROC رسم گردیده و مساحت زیر منحنی برای نقشه­های حساسیت زمین لغزش محاسبه گردید. نتایج بدست آمده از اعتبارسنجی نشان داد که مقادیر AUC برای مدل­های نسبت فراوانی و وزن واقعه به ترتیب ۷۳۴/۰ (۴/۷۳٪) و ۶۲۳/۰ (۳/۶۲٪) می­باشد. بنابراین، نتایج نشان داد که مدل نسبت فراوانی مناسب­تر از مدل وزن واقعه می­باشد. نهایتا، اعتبارسنجی تطابق رضایت بخشی را بین نتایج حاصل از نقشه حساسیت و داده­های زمین لغزش موجود در منطقه نشان داد.

Keywords:

Frequency Ratio model , Landslide , Vanak Basin , Weights-of-evidence , Zonation model , پهنه بندی , زمین لغزش , روش نسبت فراوانی , روش وزن واقعه , حوزه ونک