بررسی عوامل موثر بر حذف در گاوهای شیری هلشتاین شمال غرب ایران

     در این مطالعه میزان و علل حذف گاو شیری نژاد هلشتاین و تاثیر عوامل مختلف بر حذف دام در ۹ واحد صنعتی پرورش گاو شیری شمال غرب ایران بین سال­های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ بررسی شد. تاثیر عوامل مختلف بر حذف دام با استفاده از رویه GLIMMIX  نرم­افزار SAS ۹.۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که از تعداد ۵۴۰۴ راس گاو شیری حذف شده در این دوره­ی پنج ساله ۸/۲۴ درصد مربوط به حذف اختیاری و ۲/۷۵ درصد حذف­ها اجباری بود. در بین حیواناتی که با حذف اجباری از گله حذف شده اند ناباروری و مشکلات زایمان و ناهنجاری­های متابولیکی با ۷/۱۷ و ۸/۱۶ درصد بیشترین حذف را به خود اختصاص دادند. میزان حذف اختیاری در گوساله­های ماده و تلیسه­های قبل از زایش، به شدت بالا (۵۵/۶۰ درصد) و بعد از زایش، به شدت پایین (۰۶/۵) بود. تقریبا ۴۹/۲۵ درصد حذفی­های بعد از زایش در ۵۰ روز اول اتفاق می­افتد که بیشتر اجباری است. نتایج مربوط به آنالیز عوامل موثر بر حذف نشان داد که نحوه زایش (سقط، مرده زایی و طبیعی)، درجه سخت­زایی، روزهای باز، دوره زایش، طول دوره خشکی و فصل زایش (۰۵/۰p<) تاثیر معنی­داری داشتند. دام­هایی که در گروههای آسان­زایی، تعداد روزهای باز کم و طول دوره خشکی متوسط (۴۱ تا ۷۰ روز) قرار داشتند، کمترین میزان حذف را نشان دادند. نتایج نشان می­دهد که فراوانی بالای حذف اجباری در گله­ها می­تواند باعث کاهش ماندگاری، شدت انتخاب و ایجاد هزینه سنگین برای صنعت گاو شیری می­شود.

Keywords:

Culling , Dairy cow , Longevity , Profitability , حذف , گاو شیری , سودآوری , ماندگاری