بررسی فیتوشیمیایی گیاه دارویی و چند منظوره پنیرباد Withania coagulans (Stocks) Dunal در رویشگاه های طبیعی استان سیستان و بلوچستان

گیاه پنیرباد (Withania coagulans (Stocks) Dunal)، متعلق به خانواده سولاناسه، ازجمله گیاهان دارویی و چند منظوره است که در ایران، منحصرا در برخی از رویشگاه های جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان پراکنش دارد. عمده ویژگی دارویی این گیاه مربوط به حضور گروهی از لاکتون های استروییدی به نام ویتانولوئیدها می باشد. در بین ویتانولیدهای موجود، ترکیب ویتافرین A به دلیل ویژگی بازدارندگی رشد سلول ها و تومورهای سرطانی، دارا بودن ویژگی آنتی آنژیوژنرو القاء مرگ برنامه ریزی شده سلول در صنایع دارویی از ارزش بالایی برخوردار می باشد. در این پژوهشنمونه ریشه ۲۰ توده مختلف گیاه W. coagulans از رویشگاه های مختلف استان سیستان و بلوچستان جمع آوری شده و حضور ترکیب دارویی ویتافرین A با استفاده از تکنیک کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) و محتوای ترکیب های فنل کل، فلاونوئید کل و آنتوسیانین ها مورد بررسی قرار گرفت. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که ترکیب ویتافرین A در ریشه تمامی توده های جمع آوری شده از رویشگاه های استان وجود دارد. بررسی های فیتوشیمیایی نیز وجود مقادیر قابل توجهی از ترکیب های فنلی (µgGAE/mg D.W۷/۲۳-۹۱/۱۴)، فلاونوئیدی (۵۰/۶-۷۰/۵%) و آنتوسیانینی (µmol/g۵۱/۹-۵۱/۴) را نشان داد. نتایج تجزیه واریانس نیز بیانگر وجود اختلاف معنی دار بین رویشگاه های مختلف بود (۰۵/۰>p). به طور کلی نتایج این تحقیق کاربرد تکنیک TLC را در شناسایی ترکیب دارویی ویتافرین A و همچنین قابلیت رویشگاه های مختلف استان را در خصوص تولید این ترکیب با ارزش مورد تایید قرار می دهد. علاوه بر این، محتوای بالای ترکیب های فنلی حکایت از توانمندی قابل توجه این گیاه در راستای بکارگیری آن در صنایع دارویی و غذایی دارد.

Keywords:

بررسی فیتوشیمیایی , پنیرباد (Withania coagulans (Stocks) Dunal) , سیستان و بلوچستان , ویتافرین A