تاثیر دو گونه دارواش (Viscum album L. و Arceuthobium oxycedri (D.C.) M. Bieb.) بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان گونه های میزبان آلوده به دارواش در منطقه چهارباغ گرگان

دارواش یک گیاه همیشه سبز، پایا و انگلی است که همه آب و عناصر ضروری خود شامل نیتروژن و یک بخش کوچک از غذای خود را از درخت میزبان و توسط یک اندام ریشه مانند به نام هوستوریوم دریافت می کند. این گیاه از نظر پزشکی و دارویی بسیار اهمیت داشته و بسیاری از اثرهای آن در درمان بیماریها به اثبات رسیده است. دو گونه Viscum album L. (دارواش حقیقی) و Arceuthobium oxycedri (D.C.) M. Bieb. (دارواش کاذب) هر دو از خانواده Viscaceae و به عنوان اپی فیت هستند. میزبان غالب V. album در منطقه ای از جنگل گرگان با ارتفاع ۷۰۰ متر از سطح دریا، گونه انجیلی (Parrotia persica (D. C.) C. A. Mey.) و در منطقه ای با ارتفاع ۱۸۰۰ متر از سطح دریا، گونه ممرز (Carpinus betulus L.) است و میزبان A. oxycedri (D. C.) M. Bieb. در ارتفاع ۲۲۰۰ متر از سطح دریا، یک گونه ارس (Juniperus polycarpus L.) است. در این پژوهش، برگ و سرشاخه های گونه های انگل و میزبان از ارتفاعات ذکر شده جمع آوری شد. از هر گونه به صورت تصادفی ۳ درخت آلوده به دارواش و در کنار هر یک درختی سالم با شرایط قطر و ارتفاع تقریبا یکسان به عنوان شاهد انتخاب شد و اثر آلودگی این انگل ها بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان گونه های میزبان بررسی شد که شامل ۳ آنزیم کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز بود. نتایج نشان داد که آلودگی دارواش، گیاه میزبان را با نوعی تنش کم آبی مواجه می کند و به همین دلیل میزان فعالیت این آنزیم ها در میزبان آلوده افزایش می یابد. در مورد کاتالاز، درختان انجیلی و ممرز آلوده به دارواش و غیرآلوده تفاوت معنی داری را در میزان فعالیت این آنزیم نشان ندادند؛ ولی در ارس نر آلوده و غیرآلوده و ارس ماده آلوده و غیرآلوده دارای تفاوت معنی داری بود. فعالیت آسکوربات پراکسیداز در همه پایه های مورد بررسی دارای تفاوت معنی داری بود. فعالیت پراکسیداز نیز در همه نمونه های آلوده به دارواش در مقایسه با نمونه های غیرآلوده افزایش یافت و دارای تفاوت معنی داری بود. اما در هیچ یک از نمونه ها، فعالیت این ۳ آنزیم تحت تاثیر جنسیت نبوده است.

Keywords:

دارواش (Viscum album L.) , دارواش کاذب (Arceuthobium oxycedri (D.C.) M. Bieb.) , اپی فیت , آنزیم های آنتی اکسیدان