تاثیر عمق کاشت و وزن غده بر عملکرد و صفات وابسته به عملکرد Bunium persicum (Boiss.) B. Fedtsch.

Bunium persicum (Boiss.) B. Fedtsch. که در فارسی زیره کوهی یا زیره سیاه نامیده می شود، گیاهیست معطر، که به طور وحشی در بیشتر مناطق ایران پراکنش دارد. از زیره سیاه در صنایع داروسازی، غذایی، آرایشی، بهداشتی و نوشابه سازی استفاده می شود و همچنین یکی از گیاهان معروف طب سنتی به حساب می آید. بررسیهای انجام شده نشان می دهد که توانایی خوبی برای تولید زراعی این گیاه ارزشمند در ایران وجود دارد و جهت بهبود تولید این گیاه، مطالعه و شناخت عوامل موثر بر عملکرد کمی و کیفی گیاه امری ضروریست. در این تحقیق به منظور بررسی اثر وزن غده و عمق کاشت روی صفات زراعی زیره سیاه، آزمایشی براساس طرح پایه بلوکهای کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل با سه تکرار اجرا شد. فاکتور عمق کاشت در ۵ سطح شامل ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ سانتی متر بود و فاکتور وزن غده در ۳ سطح ≤۲، ۴-۲ و ۶-۴ گرم در نظر گرفته شد و در سال ۱۳۸۵ در مزرعه تحقیقاتی مرکز آموزش جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی اجرا شد. عمق کاشت بر درصد سبزشدن غده ها، ارتفاع، تعداد چتر در بوته، عملکرد بوته و وزن هزاردانه تاثیر بسیار معنی داری (۹۹%≤ α) داشت. فاکتور وزن غده بجز در مورد صفت ارتفاع روی سایر صفات اثر معنی داری نداشت. اثر متقابل دو فاکتور عمق کاشت و وزن غده در مورد صفات ارتفاع، تعداد چترک در چتر و عملکرد بذر اثر بسیار معنی داری (۹۹%≤ α) داشت. بیشترین عملکرد بذر در بوته مربوط به عمق ۱۰ سانتی متر و کمترین عملکرد مربوط به عمق ۲۵ سانتی متر بود. بیشترین وزن هزاردانه و کمترین وزن هزاردانه نیز مربوط به همین سطوح تیمارها بود. بنابراین توصیه می شود برای انتقال غده از خزانه به زمین اصلی، از غده های با وزن بالای ۲ گرم استفاده شود و در عمق ۱۰ سانتی متر کشت شود.

Keywords:

زیره سیاه , Bunium persicum (Boiss.) B. Fedtsch , عمق کشت , وزن غده