تحلیل محتوای دیالوژیکی فیلم ۱۲ مرد خشمگین (۱۹۵۷)

دیالوگ با ظرفیت خود می تواند در حوزه عمومی (سپهر عمومی) شکل بگیرد و آن را بازتولید کند. دیالوگ عمل ارتباطی و تجربه یکدیگر بین دو یا چندین فرد که به شکل بیان و نوشته ، جریان و ایده و معانی را به قصد مفاهمه و روشنگری در فضای مشترک و خالی از سلطه و در شرایط برابر و محترمانه انتقال می دهند. سپهر عمومی امکانی در زندگی جمعی انسان هاست که با تحقق آن، افراد جامعه می توانند از طریق یکدیگر به سخن آیند و با مفاهمه به امر عمومی توجه کنند، و آن را مورد بحث و گفت و گو قرار دهند. در سپهر عمومی افراد در وضعیتی آزاد، دور از تحمیل ها و اجبارها، امر عمومی را مورد بحث و نظریات یکدیگر را مورد ارزیابی قرار می دهند، و بدین وسیله، امکان رسیدن به یک توافق جمعی واقعی را به حداکثر می رسانند (پدرام،۱۳۸۸: ۲۳). اتاق هیئت منصفه در فیلم ۱۲ مرد خشمگین مثالی برای سپهر عمومی است. دیالوگی در این محیط شکل می گیرد که افراد بدون سلطه بر یکدیگر با روی آوردن به هم، به مفاهمه می رسند. بررسی مولفه های گفت و گویی و ضد گفت و گویی این فیلم می تواند بعنوان مثالی عینی در مبحث دیالوگ به ما یاری رساند. برای بررسی دیالوگ های این فیلم از روش تحلیل محتوای تجمعی (کیفی و کمی) استفاده گردیده است تا همزمان از مزایای هر دو روش استفاده گردد. جامعه آماری این پژوهش تمامی دیالوگ های فیلم ۱۲ مرد خشمگین است که مورد بحث در قالب هیئت منصفه دادگاه می باشد. در ادامه قابل ذکر است که واحد ثبت در این پژوهش دیالوگ هر شخص می باشد. یافته ها حاکی از آن است که در مجموع شاخص های گفت و گویی با ۸۴% بیش از شاخص های ضد گفت و گویی با ۱۶% تکرار شده اند. در بین شاخص های گفتگویی، شاخص "حفظ آرامش و خویشتنداری و پرهیز از شتاب/ دعوت به حفظ آرامش و رواداری" پرتکرارترین شاخص مشاهده شده بوده است. در مجموع، اصل "صداقت و صراحت" نیز بیش از سایر مفاهیم گفتگویی به کار گرفته شده است. از طرفی شاخص مربوط به "کمالپذیری و امیدواری/ گوش دادن و تعلیق" به نسبت کمتر مشاهده شده است. در بین شاخص های ضد گفتگویی نیز شاخص "جوسازی و تنش افزایی/ تحریک و تقسیم بندی و جدا سازی/ رویارویی/ اغراق/ فاجعه سازی/ استفاده از عبارات با بار ارزشی" بیش از بقیه تکرار شده است. در مجموع، اصل " تنافر و خشونت " نیز بیش از سایر مفاهیم ضد گفتگویی به کار گرفته شده است. از طرفی شاخص مربوط به " افتراق و چندپارگی" به نسبت کمتر مشاهده می شود.

Keywords:

دیالوگ , گفت و گو , فیلم ۱۲ مرد خشمگین , تحلیل محتوا