مفردات: قدیمیترین دستور زبان فارسی در آناتولی (اثری با هدف آموزش صحیح زبان فارسی)

مفردات، اثری منثور از احمد داعی ادیب و شاعر قرون هشتم و نهم هجری است که به منظور آموزش صحیح زبان فارسی نگاشته شده است. این اثر را می‎توان قدیمی ترین دستور زبان فارسی تالیف شده، در آناتولی دانست. این اثر شامل چهار بخش است: ۱. اسما ۲. افعال ۳. تصرفات (مورفولوژی) ۴. حروف. بخش اول، در واقع لغت نامه ای است که معادل ترکی اسامی فارسی را عرضه می دارد. بخش دوم، لغت نامه‎ای الفبایی است که معادل ترکی افعال فارسی را شامل میشود. در این دو بخش، معادل ترکی کلمات فارسی در زیر آنها نوشته شده است. در بخش سوم، صرف (مورفولوژی) فارسی و در بخش چهارم نیز، حروف فارسی مطرح میشود. در این مقاله، ضمن آشنایی کلی با چگونگی نفوذ زبان فارسی در آناتولی، مختصری درباره سنت دستور نویسی در ادب فارسی، به ویژه در آناتولی بحث می شود. سپس در کنار آشنایی با زندگی و آثار نویسنده، درباره فصل های مختلف مفردات، توضیح داده میشود.

Keywords:

احمد داعی , مفردات , لغت نامه فارسی ترکی , دستور زبان فارسی , زبان قدیم ترکی آناتولی