کارکرد مفهوم مادر در ادبیات علمی تخیلی زن مدار: بررسی رمان دروازه ای به سرزمین زنان اثر شری تپر

مفهوم «مادری» همواره از چالش برانگیزترین مفاهیم نقد ادبی زن مدار و ادبیات داستانی زنان بوده است. حذف ارتباط میان مادر و فرزند در مباحث روانکاوانه ی زیگموند فروید و ژاک لکان، منتقدان روانکاوی مانند لوس ایریگاری را بر آن داشته است تا به بازخوانی این ارتباط گمشده در دل تاریخ بپردازند. از دیدگاه ایریگاری، بازگشت به مفهوم مادری از روش های ایستادگی در برابر نظام پدرسالار غرب است ،اما به دلیل سلطه ی زبان پدرسالاری بر تمامی علوم این بازنویسی تنها از راه محاکات زبان چنین نظام هایی ممکن است. مقاله ی پیش رو به اهمیت مفهوم مادری در نقد فمینیستی و نمونه ای از ادبیات علمی تخیلی زنان می پردازد. ادبیات داستانی زنان همواره سعی در تمرکز بر تاثیرات سرکوب گرانه ی نظام پدرسالار بر مفهوم مادری دارد. شری تپر خالق رمان هایی همچون دروازه ای به سوی سرزمین زنان با ارائه ی تصویری ضد آرمانی از آینده ی در اسارت مادرسالاری به تقلیدی آگاهانه از روانکاوی فروید و نیز واسازی روایات اسطوره ای از ارتباط میان مادر و فرزند دختر دست می زند. می توان گفت آنچه ایریگاری و تپر را به هم نزدیک می سازد خودداری از ارائه ی تصویری معین و قابل توصیف از مفهوم مادری است.

Keywords:

ادبیات علمی تخیلی , مفهوم مادری , محاکات , اسطوره شناسی , ایریگاری , شری تپر