زبان، اخلاق و هویت در تئاتر پسامدرن

اخلاق در عصر پسامدرن دستخوش تغییرات عمده­ای در زمینه ­ی هویت شده است و تئاتر پسامدرن بستری مناسب برای به تصویر کشیدن و عرضه­ی رابطه­ی تنگاتنگ بین اخلاق، هویت و زبان بوده است. این مقاله بر آن است تا ابعاد جدیدی از اخلاق و کنش اخلاقی را در تئاتر دهه­ های شصت تا هشتاد آمریکا و انگلیس را مورد بررسی قرار دهد. چهارچوب نظری برای تحلیل و مطالعه­، فلسفه ی سیاسی جورجو آگامبن ، متفکر معاصر ایتالیایی خواهد بود. علی رغم توجه و دلبستگی وصف ناپذیر آگامبن به ادبیات، هنر و نقد، به شعر و بوطیقا ، تاکنون تلاش اندکی برای خوانش آثار ادبی و هنری با اسلوب نقادی وی انجام گرفته است. مقاله­ی حاضر تلاش دارد بین هنر و تفکر آگامبن آشتی برقرار و زاویه ی نقد جدید و دست نخورده تری به عرصه ی نقد معرفی کند. تفکر آگامبن، زبان، هستی ­شناسی و سیاست را در کنار و مجاورت یکدیگر مورد مطالعه قرار می­دهد. او باور دارد تجربه­­ی حدود زبان، همان ماده­ی زبان، امری اخلاقی است که می­تواند هنجارها و کلیشه­های تحمیلی قدرت را به چالش بکشد. در این راستا، تئاتر پسامدرن انقلاب بزرگی را در نقش زبان شاهد بوده است. حال تماشاگران برای بودن در سرحد تعامل زبانی و گفتار پا به سالن اجرا می­گذارند. این روند را می­توان از منظر آگامبن، اخلاقی دانست که به واسطه­ اش سرکوب و مراقبت همیشگی ولی نادیدنی و نهانی قدرت محکوم می شود. چنین است که تئاتر به جایگاه حقیقی ­اش، یعنی تجربه­ای مشترک بین افراد، نایل می­شود. هدف نهایی این مقاله، نشان دادن اسبابی است که به واسطه­ آنها محدودیت ­های زبان به کنش اخلاقی تبدیل می­شوند و هویتی متفاوت را رقم می­زنند.

Keywords:

زبان , اخلاق , هویت , تئاتر پسامدرن , قدرت