پایش فرونشست زمین تحت تاثیر عوامل زمین شناسی و منابع آب با روش تداخل سنجی تفاضلی راداری (مطالعه موردی: شهر اراک)

ممنوعه شدن تمام مساحت دشت های استان مرکزی و عدم امکان برداشت جدید آب و رخداد فرونشست، باعث اهمیت پایش فرونشست شده است. از طرفی تداخل سنجی تفاضلی راداری (D-InSAR)، روشی کارآمد در پایش فرونشست به صورت پیوسته، با دقت بالا و در گستره وسیع می باشد. در این پژوهش، از روش تداخل سنجی تفاضلی راداری در بررسی فرونشست زمین در شهر اراک استفاده شد. بدین منظور ۱۴ تصویر مختلط منفردنگر از سنجنده ASAR ماهواره ENVISAT در محدوده C-Band توسط نرم افزار EOLi-sa دریافت گردید. تصاویر مذکور از فریم ۲۹۲۵ مسیر پایین رونده ۴۲۱ با قطبیدگی VV و با مود IMS بودند. ده مرحله پردازش توسط افزونه SARscape ۴.۳ نرم افزار ENVI ۴.۸ بر مبنای چهار تداخل نما که هر دو معیار زمانی و مکانی را داشتند، صورت گرفت. از طرفی سازمان نقشه برداری کشور، مشاهدات ترازیابی شبکه درجه یک کشور را برای شهر اراک واقع در مسیر BHBT (بروجرد-سلفچگان) در سال های ۱۳۶۴ و ۱۳۸۳ تکرار نموده است و در این ۱۹ سال، ۱۹۰mm ± ۰.۸ mm/km فرونشست را اندازه گیری کرده است. برمبنای چهار تداخل نمای بازیابی شده مسطح زمین مرجع برای مناطق مرکزی شهر اراک (حوالی میدان شهدای اراک)، نرخ فرونشست کمابیش یک سانتی متر در سال بدست آمد. همچنین مناطق شهری، نرخ فرونشست تقریبا یکسان داشتند. لذا نتایج اعتبارسنجی روش تداخل سنجی تفاضلی راداری با استفاده از مشاهدات ترازیابی سازمان نقشه برداری کشور، دقت مناسب روش تداخل سنجی تفاضلی راداری را تایید نمود. نتایج این پژوهش، تاثیرپذیری پدیده فرونشست از عوامل زمین شناسی و منابع آب و لزوم حفاظت از منابع آب و خاک در طرح های توسعه در شهر اراک را نشان داد.

Keywords:

افزونه SARscape ۴.۳ , فرونشست زمین , ماهواره ENVISAT , نرم افزار EOLi-sa