مرگ اندیشی و نوزایی در قصه های ایرانی انجوی شیرازی

مرگ و مرگ ­­اندیشی از بن­مایه­ های برجسته در قصه ­­های عامیانه است و اندیشه نوزایی برخاسته از مرگ­اندیشی از باورهای جمعی و اسطوره­ ای کهن است. مرگ و نوزایی، صورت­ های متعددی در قصه­ ها دارند و در تعدادی از نمونه­ ها بیانی نمادین دارند. شناخت این صورت­ ها و نمادها، درک عمیق­ تری از مرگ ­اندیشی عامه نمایان می ­سازد. نگارندگان برای دست یابی به اشکال مرگ ­اندیشی و نوزایی در مجموعه چهار جلدی قصه ­های ایرانی انجوی شیرازی از شیوه توصیفی- تحلیلی بهره برده و صورت های مرگ، نوزایی و نمادهای مرگ اندیشی و نوزایی را شناسایی، استخراج و تحلیل کرده اند. یافته­ های پژوهش نشان می ­دهند مرگ دو نمود طبیعی و غیرطبیعی در قصه­ ها دارند و صورت­های غیرطبیعی مرگ، که پربسامدترین گونه مرگ در قصه­ هاست، عبارتند از: اقدام موفق، اقدام ناموفق و مرگ با پایان باز، رویگردانی از کشتن، خودکشی، مرگ بر اثر حوادث، دیدار با مردگان و شایعه مرگ. ظهور و بروز نمادهای مرگ در شکل­ های اقدام موفق، اقدام ناموفق و نتیجه نامشخص در کشتن و مرگ بر اثر حوادث است. صورت­ های نوزایی در قصه ­ها شامل ولادت مجدد، انتقال نفس، استحاله، تناسخ و رستاخیز است، نمادهای آن هم در تمامی شکل­ های نوزایی بسامد دارند و در پاره­ای از نمونه­ ها با نمادهای مرگ مشترکند.

Keywords:

مرگ , مرگ اندیشی , نوزایی , نماد , قصه های ایرانی