تحلیل نقش رئالیسم در جامعه ی ادبی ایران و فرانسه؛ مطالعه تطبیقی رمان های«دهقانان» بالزاک و «نفرین زمین» جلال آل احمد

رئالیسم یکی از مباحث بسیار مهم در حوزه هنر، به خصوص ادبیات است که بحث راجع به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. ادبیات داستانی را از منظرهای گوناگونی از جمله از دیدگاه مکاتب ادبی، می توان بررسی کرد. در این میان رئالیسم که گویی همواره از دغدغه های فکری بسیاری از نویسندگان بوده، از اقبال بیشتری برخوردار بوده است. در واقع استدلال های متنوعی که تاکنون از سوی منتقدان و نظریه پردازان ارائه شده همواره بر این مسئله تاکید داشته اند که رمان های واقع گرا، ماهیت ساختاری واقعیت را نادیده نمی گیرند و واقعیت را پدیده ای مسلم فرض می کنند. اهمیت رمان واقع گرا در جامعه ی ما و تاثیرپذیری آن از رئالیسم فرانسه، بی شک غیرقابل انکار است.بالزاک، نویسنده و اندیشمند فرانسوی، از پیشگامان مکتب رئالیسم در ادبیات محسوب می شود که در آثار خود با دیدگاهی واقع گرایانه به موضوعات مختلفی نگریسته و ویژگی های مکتب رئالیسم در آثار او پدیدار است. بررسی « رمان رئالیستی فارسی» به عنوان پدیده جدید ادبی بی شک، هم تحت تاثیر تحولات داخلی و هم تحت تاثیر ادبیات غرب پدیدار شده است که می تواند تا حد زیادی کم و کیف تاثیر ادبیات رئالیستی غرب، به خصوص رئالیسم فرانسه را نشان دهد. در ایران نیز، جلال آل احمد به عنوان یکی از شاخص ترین نویسندگان معاصر، از تاثیرات مکتب رئالیسم در آثار خود بی بهره نبوده است. این پژوهش عوامل و ویژگی های مکتب رئالیسم را در «دهقانان» بالزاک و «نفرین زمین» جلال آل احمد به بررسی و تحلیل می نشیند.

Keywords:

رئالیسم , بالزاک , جلال آل احمد , دهقانان , نفرین زمین