ارزیابی مطلوبیت زیستگاه جبیر (Gazella bennettii) با استفاده از روش HEP (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده سنگ مس)

 امروزه از آن­ جایی­ که رشد جمعیت، باعث تخریب زیستگاه­ های حیات وحش در سطح وسیع شده است لذا حفظ و گسترش زیستگاه ها نقش به ­سزایی در حفظ حیات وحش و به تبع آن، تنوع زیستی دارد و با ارزیابی زیستگاه به ­راحتی می ­توان به کیفیت زیستگاه رسید. منطقه حفاظت شده سنگ مس، یکی از بهترین و امن ترین زیستگاه های جبیر در استان کرمان است. این پژوهش با هدف تعیین عوامل موثر برحضور جبیر با استفاده از روش HEP طی سال های ۱۳۹۵ لغایت ۱۳۹۶ برای فصول بهار (دوره بره آوری)، تابستان (دوره گرما و کم آبی) و پاییز (دوره جفت گیری) انجام گرفت. متغیر ­های عمده ­ای که برای ارزیابی زیستگاه گونه­ جبیر مورد استفاده قرارگرفتند عبارتند از: شیب، ارتفاع، گریزگاه، زی ­توده گیاهی، فاصله تا منبع آب، دره­ های متوسط پر­بوته. ابتدا زیستگاه مد نظر به سه ایستگاه (کوهستان، تپه ماهور و دشت) تقسیم بندی، سپس با استفاده از روشHEP  متغیر­های شاخص تعیین و رتبه دهی شدند. نتایج ارزیابی منطقه با استفاده از روش HEP نشان داد، زیستگاه تپه ماهور در فصل بهاره - تابستان با شاخص HSI، ۰/۸۹ نسبت به سایر قسمت­ ها از مطلوبیت بالاتری برخوردار است و از بین متغیرهای مورد استفاده، متغیر زی­ توده گیاهی در تمامی فصول برای هر دو ایستگاه، از رتبه بالاتری برخوردار بود که این نشان از غنی بودن منطقه برای تغذیه گونه می ­باشد. از نتایج این مطالعه می توان در اجرای اقدامات حفاظتی و مدیریتی جهت افزایش سطح زیستگاه های مطلوب در استان کرمان استفاده نمود.

Keywords:

ارزیابی زیستگاه , مدل HEP , گونه جبیر , منطقه حفاظت شده سنگ مس