بررسی ساختار ژنتیکی جمعیت شاه میگوی آب شیرین (Astacus leptodactylus) مناطق مختلف با استفاده از ردیف یابی منطقه کنترل DNA میتوکندریایی

در مطالعه حاضر ساختار ژنتیک جمعیت شاه میگوی آب شیرین (Astacus leptodactylus) ، با استفاده از ناحیه کنترلی میتوکندریایی (D-loop) و روش توالی­یابی DNA مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور تعداد ۱۳۲ نمونه شاه میگو از مناطق مختلف دریای خزر و دریاچه سد ارس در سال ۱۳۹۰جمع آوری گردید. سپس کمیت  DNAنمونه­ها به روش اسپکتروفتومتری و کیفیت آن از طریق الکتروفورز ژل آگارز و رنگ­آمیزی با اتیدیوم بروماید تعیین شد. در مجموع در نمونه­های مناطق مختلف، ۳۸ هاپلوتیپ شناسایی و تنوع هاپلوتیپی و نوکلئوتیدی به ترتیب برابر با ۰۴۹/۰ ± ۸۱۱/۰ و ۰۰۳۸/۰ ± ۰۱۲۷/۰ اندازه گیری شد. مقدار D در آزمون بی طرفی تاجیما ۱۲۰/۳ و میانگین آزمون مربع کای ۲۵/۷۸ = χ۲  نیز بدست آمد. مقدار D بدست آمده در بین نمونه­ ها ممکن است نشان دهنده متعادل بودن فشار انتخاب باشد. از طرف دیگر، نتایج منفی آزمون گسترش و پراکنش تاریخی جمعیت­ها (Fu's Fs ) و همچنین شاخص هارپندینگ تایید کننده گسترش جمعیت­ها بود. با توجه به نتایج آزمون­های تمایز FST، آزمون دقیق و آنالیز واریانس مولکولی مناطق آستارا در دریای خزر، رودخانه سیاه درویشان و جفرود اختلاف معنی­داری را با سایر مناطق نشان دادند ( ۰۰۱/۰  P <). همچنین مشخص گردید که در مناطق نمونه برداری،گروه­های متمایزی از شاه میگوی آب شیرین وجود دارد، بطوری­که نمونه­های رودخانه سیاه درویشان و جفرود و ناحیه آستارا گروه­های متمایز ژنتیکی از این گونه را نشان می دهند. بطور کلی یافته­های این تحقیق می­تواند نقش موثری برای شناسایی ذخایر و بهبود ژنتیکی شاه میگوی آب شیرین ایفاء نماید. 

Keywords:

freshwater crayfish , Astacus leptodactylus , mtDNA , Caspian Sea , Aras River , شاه میگوی آب شیرین , Astacus leptodactylus , DNA میتوکندریایی , دریای خزر , دریاچه سد ارس