اثر شخم گراز (Sus scrofa) بر میزان کربن آلی کل و ذره ای خاک در جوامع علفی مراتع

در این تحقیق به منظور تعیین اثر شخم زنی گراز بر میزان کربن آلی کل و کربن آلی ذره ای در جوامع مختلف مرتعی،  پنج جامعه گیاهی شامل Festuca ovina ، Bromus tomentellus، Alyssum minus-Astragalus sp.، Trifolium repens-pratensisPoa و foliosumChenopodium انتخاب و در هرکدام از جوامع حداقل یک لکه (Patch) که فعالیت شخم زنی گراز در آن مشهود بود، تعیین گردید. در هر لکه ۳ پلات ۱×۱ و معادل آن خارج از لکه که دارای خصوصیات توپوگرافی یکسانی بودند مستقر گردیدند. سپس از چهار گوشه هر پلات اقدام به نمونه گیری از خاک از عمق۱۰-۰ سانتی متر گردید.نمونه های  هر پلات با یکدیگر مخلوط و نهایتا تشکیل یک نمونه مرکب را دادند و به آزمایشگاه منتقلگردیدند وکربن آلی ذره ای و کربن آلی کل آن ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر گراز بر مقادیر کربن آلی کل و کربن آلی ذره ای در داخل و خارج لکه های  جوامع، اختلاف معنی داری در سطح یک درصد داشت به طوری که بیش ترین مقدار کربن آلی کل (۴/۶۹%) و کربن آلی ذره ای (۳/۳۳%) در خارج لکه ها و کم ترین مقدار کربن آلی کل (۴/۲۱%) و کربن آلی ذره ای(۲/۱۰%) در داخل لکه ها وجود داشت. نتایج اثر جامعه بر مقادیر کربن آلی کل و کربن آلی ذره ای در جوامع مختلف نیز نشان داد که میزان کربن آلی کل و کربن آلی ذره ای در بین پنج جامعه با یکدیگر تفاوت معنی داری در سطح یک درصد داشتند و بیش ترین میزان کربن آلی کل در جامعه F. ovina (۴/۵۸%) و بیش ترین مقدار کربن آلی ذره ای در جامعه C. foliosum (۴/۱۷%) و کم ترین مقدار کربن آلی کل (۴/۳۲%) و کربن آلی ذره ای (۱/۹۸%) مربوط به جامعه B. tomentellus بود. اثر متقابل جامعه و لکه بر مقادیر کربن آلی کل و کربن آلی ذره ای در سطح یک درصد معنی دار بود به طوری که بیش ترین مقدار کربن آلی کل در جامعه F. ovina (۴/۸۶%) در خارج لکه و بیش ترین مقدار کربن آلی ذره ای در جامعه C. foliosum(۳/۴۷%) در خارج از لکه و کم ترین مفدار کربن آلی کل (۳/۹۲%) و کم ترین مقدار کربن آلی ذره ای (۱/۴۸%) مربوط به جامعه B. tomentellus و در داخل لکه بود.

Keywords:

جوامع مرتعی , شخم گراز , کربن آلی ذره ای , کربن آلی کل , گراز