ارتباط مصرف منابع غذایی فروکتوز با شاخص های تن سنجی در بیماری کبد چرب غیرالکلی: مطالعه مورد-شاهدی

مقدمه: با توجه به افزایش روز افزون ابتلا به بیماری کبد­چرب غیر­الکلی(NAFLD) و به سبب توجه ویژه­ ای که در سال های اخیر به قند فروکتوز به عنوان یکی از عوامل خطر ابتلا به این بیماری و چاقی شده و نیز به دلیل کمبود مقالاتی که به دریافت این قند از منابع طبیعی آن-نه شیرین کننده­ های مصنوعی- پرداخته اند، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ارتباط مصرف منابع غذایی فروکتوز با عوامل تن سنجی در NAFLD طراحی گردید. مواد و روش ها: مطالعه مورد-شاهدی حاضر بر روی ۵۷ بیمار مبتلا به NAFLD (تایید شده با اولتراسونوگرافی و سطح آنزیم­ های کبدی) و ۵۷ فرد سالم همسان شده از لحاظ مخدوشگرهای احتمالی چون سن، جنس و نمایه توده بدن(BMI) در کلینیک شیخ الرئیس تبریز صورت گرفت. شاخص های تن سنجی به روش استاندارد اندازه گیری و BMI، دورکمر به دور باسن(WHR) و دور کمر به قد ایستاده(WHtR) محاسبه گردید. با استفاده از پرسش نامه بسامد­ غذایی، بار مصرف هفتگی میوه­ ها و سبزی ها و با استفاده از پرسش نامه ثبت غذایی ۳ روزه مقدار فروکتوز دریافتی و سهم آن از انرژی و درشت مغذی ها به دست آمد. یافته های پژوهش: میانه بسامد هفتگی مصرف میوه ها و سهم فروکتوز از انرژی در کل بیماران و نیز میانه بسامد هفتگی مصرف میوه ها در زنان با چاقی شکمی به طور معنی داری بیشتر از افراد سالم بود. گرچه فروکتوز کل دریافتی با BMI در افراد سالم همبستگی مثبت معنی داری را نشان داد(r=۰.۲۷۳, P=۰.۰۴۰) ولی تفاوت معنی داری از لحاظ میانه بسامد هفتگی مصرف میوه ها و سبزی ها به عنوان منابع طبیعی فروکتوز در سطوح مختلف BMI مشاهده نشد. پس از کنترل عوامل مخدوشگر تنها عامل پیشگوئی کننده این بیماری WHtR یافت شد و سایر عوامل نقشی در بروز NAFLD نداشتند. بحث و نتیجه گیری: یافته ها حاکی از عدم وجود ارتباط منابع غذایی فروکتوز با عوامل تن سنجی در بیماران NAFLD می باشد.

Keywords:

Fructose , Anthropometric Indices , Non-alcoholic fatty liver disease , فروکتوز , شاخص های تن سنجی , کبد چرب غیر الکلی