پیش بینی مدل گرایش به اعتیاد مبتنی بر عوامل شخصیتی(NEO) بواسطه متغیر میانجی سلامت روان

مقدمه: مصرف مواد مخدر و سایر مواد غیر قانونی توسط نوجوانان و جوانان یکی از مهم ترین چالش ها و مشکلات سلامت عمومی و روانی- اجتماعی است که مشکلات فردی، اجتماعی، بهداشتی و اقتصادی بسیاری بر جوامع درگیر تحمیل می کند در کشور ایران به دلیل وجود بافت جوان جمعیتی، این موضوع پیچیدگی خاص خود را یافته است. لذا شناسایی و تبیین درست آن برای یافتن راه حل های مناسب ضروری به نظر می رسد. روش تحقیق: پژوهش حاضر از نوع همبستگی با استفاده از مدل یابی علی بود. تعداد ۵۸۸ نفر دانش اموز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان آزمودنی انتخاب شدند.ابزار مورد استفاده جهت گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استعداد اعتیاد دهکردی ، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-۲۸) و پرسشنامه پنج عاملی(NEO) بود. به منظور تحلیل داده ها،از روش مدل یابی معادلات ساختاری(SEM) با استفاده از نرم افزار۲۰ Amos, استفاده شد. یافته ها:نتایج بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای پنجگانه شخصیتی اثرگذار بر گرایش به اعتیاد،نشان میدهد که متغیر سلامت روان (۳۸/۰β=)، بیشترین تاثیر را دارا می باشد، سپس روان رنجورخویی (۲۰/۰ β=)، برونگرایی (۱۳/۰β=) و وظیفه شناسی (۱۳/۰- β=)، بیشترین تاثیر را داشته و میزان اشتیاق به تجارب تازه (۱۱/۰ β=) و انعطاف پذیری (۰۵/۰β=) به ترتیب در اولویت های بعدی این تاثیر قرار می گیرند. بحث و نتیجه گیری: ویژگی های شخصیت پنج عاملی و سلامت روانشناختی پیش بینی مناسبی از عوامل افزاینده و کاهنده ی گرایش به اعتیاد را فراهم می کند.

Keywords:

Addiction Tendency , Mental Health , Five Personality Factors , گرایش به اعتیاد , ویژگی های شخصیتی , سلامت روان