اثرات نامتقارن شوک های نفتی بر رشد اقتصادی در ایران

هدف از این تحقیق، بررسی و تجزیه و تحلیل اثرات نامتقارن شوک های قیمت نفت بر روی رشد اقتصادی میباشد. بدین مفهوم که شوکهای قیمت نفت بر روی متغیرهای کلان اقتصادی علیالخصوص رشد اقتصادی تاثیرگذار است و درثانی این اثرات نامتقارن هستند. به این ترتیب که شوک منفی قیمت نفت منجر به کاهش رشد اقتصادی در ایران میشود، ولی شوک مثبت قیمت نفت لزوما باعث افزایش رشد اقتصادی نمیشود و از طرف دیگر به همان میزان شوک منفی اثر نمیگذارد. بنابراین در این تحقیق دو فرضیه وجود دارد: اول اینکه شوک منفی قیمت نفت منجر به کاهش رشد اقتصادی در ایران میشود و دوم اینکه شوک مثبت قیمت نفت کمتر از شوک منفی قیمت نفت روی رشد اقتصادی ایران اثر میگذارد. برآورد الگوی مورد نظر در این مقاله با استفاده از روش خود رگرسیون برداری (VAR) که یکی از روشهای معمول در اقتصاد سنجی سریهای زمانی میباشد، انجام پذیرفته است. نتایج حاصل از برآورد الگوی مذبور نشان میدهد که شوک قیمت نفت در میان متغیرهای کلان دیگر، دارای اثرگذاری بیشتری بر رشد اقتصادی در ایران است و بیشترین سهم را در شکلگیری نوسانات اقتصادی به خود اختصاص میدهد. همچنین با جدا کردن شوکهای مثبت و شوکهای منفی قیمت نفت به کمک فیلتر هودریک-پرسکات و بررسی جداگانه اثر هر کدام بر رشد اقتصادی، مشاهده میشود که اثرات شوکهای منفی قیمت نفت به مراتب بیشتر از اثرات مثبت قیمت نفت میباشد. بنابراین میتوان گفت که زیان ناشی از کاهش فعالیتهای اقتصادی در نتیجه شوک منفی قیمت نفت، با افزایش آن جبران نمیشود.

Keywords:

شوک نفتی , اثرات نامتقارن , فیلتر هودریک-پرسکات , مدل خود رگرسیون برداری