نقد مطالعات رشد و تحلیل تکانه پذیری رشد اقتصادی ایران در چهارچوب اقتصاد مقاومتی

در اقتصادی چون اقتصاد ایران که نفت سهم بالایی در رشد اقتصادی دارد، تکانه پذیری و درمقابل، پایداری رشد اقتصادی اهمیت مضاعف دارد. شناخت تکانه پذیری رشد اقتصاد ایران در دوره سال های ۱۳۵۶ تا ۱۳۹۵ با رویکرد «تحلیل کیفی بخشی» در چهارچوب حساب داری بخشی رشد در این مقاله هدف قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که دامنه تغییر رشد اقتصادی در دوره موردمطالعه در ایران ۴۶ درصد بوده است، که بالاترین دامنه تغییر رشد به بخش نفت با ۴/۱۹۵ درصد برمی گردد. ازطرفی، بالاترین تکانه های رشد به سال هایی برمی گردد که بخش نفت با یک تکانه مقداری، چون وضع تحریم (محدودیت خرید خارجی ها) مواجه شده است. سال ۱۳۵۹ و سال ۱۳۹۱ دو نمونه روشن برای این امر هستند. چنان که لغو یا تعلیق تحریم ها در سال ۱۳۶۱ و سال ۱۳۹۵ جهش های رشد اقتصاد ایران را درپی داشته است که این جهش ها نه به منزله قرارگرفتن در یک مسیر رشد بلندمدت و پایدار، بلکه یک اصلاح کوتاه مدت در رشد اقتصادی است. مطالعه نشان می دهد وابستگی و تکانه پذیری بخش نفت از خارج بنابه دلایلی چون انحصار دولتی در طرف عرضه، انحصار در طرف خرید، و بهره گیری کشورهایی چون امریکا از تحریم صادرات نفت رشد اقتصادی را ناپایدار کرده است.

Keywords:

رشد اقتصادی , تکانه های رشد , پایداری رشد , تحریم مقداری نفت