تحلیل چرخه هیدرولوژی حوضه آبریز دریاچه ارومیه با مدل WetSpass-M

تغییرات سطح دریاچه ارومیه یک مشکل منطقه ای با تغییر ساختار اکوسیستم در شمال غرب ایران همراه است؛ بنابراین تحلیل بیلان آبی حوضه دریاچه ارومیه در زمینه بارش، رواناب، تبخیر و تعرق، برگاب و نفوذ در مدیریت این مشکل موثراست. شبیه سازی متغیرها در وضعیت خشک سالی (۱۳۹۶) و ترسالی (۱۳۷۱) با داده های توپوگرافی، خاک، دما، بارش، تبخیر، سطح ایستابی و تصاویر که ماهواره ای لندست با روش های زمین آمار، طبقه بندی تصاویر ماهواره ای و مدل WetSpass – M انجام شد. یافته ها نشان داد در سال های مرطوب (۱۳۷۱) از مجموع بارش سالانه، ۵۸/۴۲ درصد تبخیر و تعرق، ۷/۲۰ درصد رواناب، ۳۱/۱۸ درصد نفوذ و ۳/۲ درصد برگاب می شود. در خشک سالی ها (۱۳۹۶)، این ارقام به ترتیب به ۵۵/۴۹، ۱/۵۵، ۳۹/۷۷ و ۳/۱۹ درصد تغییر یافتند. نتایج آزمون اعتبارسنجی نشان داد که مدل دارای کیفیت خوب تا رضایت بخش در برآورد بیلان آبی (۰/۶۰=RSR) و (۰/۶۳=NSE) و برآورد های بهتر در دوره های ترسالی نسبت به خشک سالی است. کاهش رواناب ناشی از خشک سالی ، تغییرات کاربری اراضی و انتقال آب بین حوضه ای بود. علاوه بر آن، توزیع فضایی تغییرات، نشان داد که به دلیل تغییرات کاربری بیشتر و اجرای پروژه های آب بر در بخش های شرقی حوضه، این کاهش شدیدتر بود.

Keywords:

ترازمندی آب , حوضه آبریز دریاچه ارومیه , سنجش از دور , مدل WetSpass , M