بررسی مفهوم و مصادیق حیات در قرآن و حکمت متعالیه

صدرالمتالهین حیات را مبدا «ادراک» و «فعل» می داند و با توجه به اصول فلسفه خود مثل اصل اصالت، بساطت و تشکیک وجود ثابت کرد که حیات، حقیقتی تشکیکی است که در همه مراتب وجود سریان دارد. بنابراین طبق فلسفه ملاصدرا همه موجودات زنده هستند. در حالی که طبق فلسفه­های پیش از ملاصدرا در عالم طبیعت صرفا حیوانات و انسان­ها دارای حیات دانسته می­شدند چراکه فقط این دو دسته دارای قوای مدرکه و محرکه بودند و گیاهان و جمادات فاقد این قوا بودند و در نتیجه طبق این­فلسفه­ها فاقد حیات دانسته می­شدند. این دیدگاه با آیات قرآن و مبانی فلسفه ملاصدرا قابل پذیرش نیست. در بسیاری از آیات قرآن به تسبیح عمومی همه موجودات اشاره می­کند، تسبیحی که برای انسان قابل فهم نیست. محتوای این آیات نشان­دهنده­ی این است که همه موجودات دارای آگاهی و حیات هستند. آگاهی و حیاتی که ملاصدرا توانست آن را با اصول فلسفه خود اثبات کند.

Keywords:

وجود , حیات , نفس , علم , قدرت , ملاصدرا