هنجارهای طبقاتی ماده های کلامی زبان فارسی در ۵۱ طبقه: بازتولید و گسترش هنجارهای کانتیکت

مقدمه: بر اساس دیدگاه تالوینگ، حافظه­ ی معنایی، یکی از انواع حافظه است و به توانایی بازیابی مفاهیم و واژگان معنایی اطلاق می­ شود. یکی از ابزارهای رایج برای بررسی حافظه­ ی معنایی، هنجارهای مربوط به سلسله مراتب مصادیق تولیدشده برای مفاهیم مفروض است.تاکنون پژوهش های بسیاری در زبان های گوناگون، به جز فارسی، با هدف آماده کردن هنجارهای طبقات مفهومی، به این موضوع پرداخته­ اند. از این رو مطالعه­ ی حاضر، به استخراج هنجارهای طبقاتی دانشجویان ایرانی اختصاص یافت. روش: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی و جامعه­ ی هدف همه ­ی دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه های کشور بود. نمونه ­ی مورد بررسی، ۲۰۰ نفر از دانشجویان دانشگاه­ های پنج منطقه­ ی جغرافیایی کشور بود که به شکل نمونه­ گیری دردسترس انتخاب شدند. برای جمع ­آوری داده ها از روش اصلی بتیگ و مونتاگ (۱۹۶۹)، یعنی ارائه­ ی محرک های مفهومی با فواصل ۳۰ ثانیه ای استفاده شد. یافته ها: پس از حذف پاسخ های مخدوش، مصادیق تولیدشده­ ی معتبر ۱۶۵ مشارکت کننده برای ۵۱ مفهوم برگرفته از مطالعات اولیه­ ی بتیگ و مونتاگ تحلیل شدند. آن­گاه شاخص های توان، رتبه و مجموع پاسخ های تولیدشده برای هر یک از مصادیق، به اضافه­ ی شاخص های درصدی برای مجموع تعداد هر یک از مصادیق به همراه درصد پاسخ های ارائه شده (به عنوان اولین پاسخ برای مصادیق تولیدی هر مفهوم) استخراج شدند. نتیجه گیری: از هنجارهای طبقاتی به دست آمده، می توان به عنوان ابزاری مفید برای مطالعات حافظه­ ی معنایی در حوزه های مختلف علمی استفاده کرد.

Keywords:

Typicality Norms , Persian Verbal Items , Semantic memory , Connecticut Norms , هنجارهای شاخص , واژگان فارسی , حافظه ی معنایی , شاخصیت , هنجارهای کانتیکت