تاثیر آموزش مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده براتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از آرتروز زانودر معلمان زن مقطع ابتدایی

چکیده مقدمه: بیماری آرتروز از جمله بیماری های شایع هم در کشور های پیشرفته هم در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران است. در مطالعات جمعیتی شیوع آرتروز زانو۳/۱۵% در جمعیت بالای ۱۵ سال نشان داده شد. با توجه به مسن تر شدن جوامع اهمیت روزافزونی به عنوان یک موضوع بهداشتی عمومی پیدا نموده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش بر اساس مدل رفتار برنامه ریزی شده بر پیشگیری از آرتروز زانو در معلمان زن مقطع ابتدایی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه یک پژوهش مداخله ای از نوع نیمه تجربی بود. جامعه مورد مطالعه ۱۱۴ نفر ازمعلمان زن مقطع ابتدایی بودکه به روش تصادفی وارد مطالعه شدند و به دوگروه مداخله و غیرمداخله تقسیم شدند. پرسشنامه محقق ساخته از طریق خود گزارش دهی تکمیل شد. براساس نتایج اولیه، محتوای آموزشی تدوین و در گروه مداخله ارائه گردید. دوماه بعد از اجرای برنامه آموزشی، پس آزمون انجام شد. داده ها توسط SPSS نسخه ۱۸ تجزیه و تحلیل شد. به دلیل نرمال نبودن توزیع داده ها از آزمون های ناپارامتریک استفاده گردید. یافته ها: سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده (نگرش،هنجارهای ذهنی و کنترل رفتار درک شده) با هم توانستند که ۳۷ درصد قصد و ۴۳ درصد رفتار را پیش بینی کنند. در این میان نقش هنجارهای ذهنی (۵۶/۰=β)در پیش بینی قصد بیش از سایر سازه ها بود. بعد از اجرای برنامه آموزشی میانگین نمره کنترل رفتاری درک شده از ۰۵/۴±۵۰/۳۲ به ۶۶/۵±۸۲/۳۴ افزایش یافته است. مهمترین موانع اتخاذ رفتارهای پیشگیری از آرتروز زانو" نداشتن فعالیت بدنی منظم"و "عدم استفاده از توالت فرنگی" عنوان گردید. نتیجه گیری: مطالعه حاضر اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده را در پیش بینی قصد و به کارگیری رفتارهای پیشگیری کننده از آرتروز زانو را در معلمان زن تایید می کند.

Keywords:

Osteoarthiritis , Theory of planned behavior , Knee , Prevention , Teacher , آرتروز , رفتار برنامه ریزی شده , زانو , پیشگیری , معلم