پیوند و تنیدگی اندیشه های ناسوتی و لاهوتی ایرانیان در «عید نوروز»

جستار حاضر با عنوان: « پیوند و تنیدگی اندیشه های ناسوتی و لاهوتی ایرانیان در عید نوروز»، در پی آن است تا با تحلیل فلسفه وجودی نوروز و نیز آیین های پیرامون آن، که به «جشن فروردگان» (پنج یا ده روز آخر سال) و «جشن فروردین» یا «جشن بهار» (که مدتش را از هفت تا بیست و یک روز متفاوت گفته اند) معروف اند، میزان حضور و ظهور آداب و انگاره های قومی و گمانه های دینی و آرمانی و نیز کیفیت ارتباط این دو را با یکدیگر به ارزیابی نشسته و از این راستا راز و رمزهای احترام و اهتمام ویژه ایرانیان را نسبت به این روز فرخنده آشکار نماید. با جستجوی به عمل آمده در این نوشتار درمی یابیم که: در جشن نوروز، که عبارت «جشن ها و آیین های نوروزی» در باره اش گویاتر است، بیش از هر زمان دیگری زندگی دنیوی و اخروی ایرانیان در هم می آمیزد به طوری که هیچ رسم و آیینی را در ایام یاد شده نمی توان یافت که از احساس و انگیزه های معنوی (سپنتامینویی) برحذر باشد. آداب و آیین های نوروزی از جشن فروردگان (که در واقع ترحیم و تکریم فروهرها (ارواح درگذشتگان) است و گاه با مویه گری و خراشیدن صورت در جوار قبور آنان انجام می شده) تا جشن بهار و طبیعت (که با رقص و پایکوبی و آتش بازی و نیز دید و بازدید به منظور تجدید پیوند دوستی و یا رفع کدورتهای احتمالی همراه است) این سیر آرمانگرایانه و هدفمند را به خوبی به نمایش می گذارد. باری نوروز در اندیشه ایرانیان، نقطه درخشان پیوند ناگسستنی «شادمانی و خنده» با «نیایش و تجدید عهد با آفریدگار جهان» بوده و از دورترین زمانها تا امروز بدون آنکه – در صورت و معنا- تغییر چندانی کرده باشد، همواره روزگار گرامی داشته شده است.

Keywords:

نوروز , جشن فروردگان (جشن فروهرها) , جشن فروردین (جشن بهار)