برآورد فراسنجه های ژنتیکی منحنی رشد و صفات تولیدمثلی در بلدرچین ژاپنی

صفات رشد و تولید مثل از ویژگی­­ های شناخته شده موجودات زنده، به دلیل ارتباط مستقیمی که با سود اقتصادی دارند، از اهمیت ویژه ­ای برخوردارند. توصیف ژنتیکی منحنی رشد و همبستگی فراسنجه ­های آن با صفات رشد و تولیدمثل در تعیین راهبردهای انتخاب می ­تواند مفید باشد. بدین منظور از داده­ های ۲۰۳۵ بلدرچین، که طی سال­های ۱۳۹۸-۱۳۹۶ در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی جمع­ آوری شده بود، استفاده شد. برای شناسایی عوامل ثابت موثر بر صفات از مدل خطی رویه GLM نرم ­افزار  SAS و برای تخمین پارامترهای منحنی رشد، از مدل رگرسیون غیرخطی گمپرتز استفاده شد. اجزای (کو) واریانس و پارامترهای ژنتیکی منحنی رشد و صفات رشد و تولیدمثل حداکثر درست­نمایی محدود شده با استفاده از تجزیه و تحلیل چند صفته توسط نرم­ افزار DMU برآورد شدند. وراثت ­پذیری وزن بدن در ۳۵ روزگی، وزن مجانبی، نرخ بلوغ، سن در نقطه عطف منحنی، نرخ رشد مطلق، نرخ رشد نسبی، تعداد تخم و درصد باروری بترتیب ۰/۲۲۲، ۰/۲۳۸، ۰/۴۱۶، ۰/۲۸۳، ۰/۱۶۸، ۰/۲۲۲، ۰/۲۸۳ و ۰/۰۷۱ برآورد گردید. همبستگی­ های ژنتیکی بین فراسنجه­ های منحنی رشد با نرخ رشد مطلق و نرخ رشد نسبی و وزن بدن در ۳۵ روزگی متوسط رو به بالا (۰/۹۲۴– ۰/۴۳۹) بود. قوی­ ترین همبستگی هم بین سن در نقطه عطف منحنی و نرخ رشد نسبی (۰/۹۲۴) بدست آمد. به جز همبستگی­ های ژنتیکی بین تعداد تخم و درصد باروری با دیگر صفات، اکثر همبستگی­ های ژنتیکی مثبت برآورد شدند. بر اساس نتایج، مدیریت بهینه عوامل محیطی در افزایش رشد و عملکرد تولید مثلی اثرگذار هستند و انتخاب ژنتیکی برای صفت رشد با استفاده از فراسنجه ­های منحنی رشد می­تواند باعث بهبود پتانسیل ژنتیکی حیوان شود.

Keywords:

Body weight , Genetic correlation , Quail , Relative growth , Reproductive traits , بلدرچین , رشد نسبی , صفات تولیدمثلی , وزن بدن , همبستگی ژنتیکی