مروری بر علل آسیب شناسی سوء هاضمه از دیدگاه طب سنتی ایران و طب نوین

سابقه و هدف: سوءهاضمه شکایت شایعی است که علل زیادی مانند علل گوارشی و دارویی و ... می تواند مسبب آن باشد. در بیشتر بیماران مراجعه کننده با نشانه های مختلف سوء هاضمه، هیچ گونه اختلال ساختاری توجیه کننده علائم دیده نمی شود؛ به همین دلیل این اختلال در مطالعات نوین، سوءهاضمه عملکردی نامیده می شود. در طب ایرانی به اختلالات هضمی اهمیت فراوانی داده می شود. هدف این مطالعه، علت شناسی اختلالات هاضمه از منظر طب ایرانی است. مواد و روش ها: این تحقیق، یک بررسی متون است که حاصل جستجو در کتاب های معتبر طب سنتی ایران در محدوده زمانی هشتصد سال (از قرن چهارم تا قرن دوازدهم هجری قمری) است. در ابتدا مطالب مرتبط با اختلالات هاضمه با کلیدواژه های هضم و سوء هضم استخراج شد. سپس بعد از طبقه بندی اطلاعات و تحلیل محتوایی بین یافته های طب سنتی و مطالعات نوین، مقایسه و مطالعه تطبیقی انجام شد. یافته ها: علل اختلالات هاضمه بر اساس طب سنتی ایران به علل داخل بدنی و خارج بدنی تقسیم می شود که با علل موجود در مطالعات جدید مشابهت زیادی دارد. در بررسی اشکال آسیب شناسی اختلالات هاضمه از منظر طب سنتی مشخص شد که اشکال مختلف این اختلالات شامل تاخیر حرکت معده، تسریعی، تشنجی و شکل ارتعاشی بافت معده است. نتیجه گیری: علل سوء هاضمه در کتب طب سنتی به نحوی مورد تایید مطالعات روز است. بررسی تطبیقی در مورد عوامل ایجادکننده اختلالات هاضمه، نشان دهنده وسعت دانش و توجه به جنبه های مختلف سلامت انسان از دیدگاه طب سنتی ایران است. در این دیدگاه علل مختلف غذایی، روحی، روانی و عضوی می تواند سبب ایجاد این شکایت شایع شود.

Keywords:

Dyspepsia , Modern Medicine , Persian Medicine , سوء هاضمه عملکردی , طب نوین , طب سنتی ایران