بررسی روشهای پیشگیری و درمان اختلالات حافظه و شناخت در طب سنتی ایران: یک مطالعه مروری

سابقه و هدف: بیماری دمانس در راس بیماری های ناتوان کننده و معلولیت زای دوره سالمندی قرار دارد. با وجود شیوع روزافزون بیماری، در حال حاضر درمان موثر و شناخته شده ای برای آن وجود ندارد. در مبانی طب سنتی ایران به دوره سالمندی توجه خاصی شده و روش های مختلف درمان بنا بر علت و سبب بیماری ها بیان شده است. این تحقیق با هدف شناخت دقیق تر ماهیت اختلال شناخت و حافظه از دیدگاه متون طب سنتی انجام گرفته است. مواد و روش ها: این مطالعه مروری از نوع مطالعات اسنادی است که به بررسی متون "در حوزه طب سنتی ایرانی " پرداخته است. جامعه پژوهش محتوای امهات کتب طب سنتی ایران مرتبط با موضوع مطالعه بودند و نمونه گیری به صورت هدفمند و سیستماتیک براساس میزان وابستگی و ارتباط به مضامین تحت مطالعه با استفاده از نرم افزار نور که کتابخانه معتبر جامع طب سنتی محسوب می شود، انجام شد. جستجوی جامعی دربرگیرنده کلیدواژه های "سالمند "، " شیخوخیت "،"مشایخ "، "هرم "، "کهول "، "حافظه "، "حفظ "، "ذکر "، "نسیان "، " فراموشی " و "حفظ الصحه" در منابع طب سنتی به عمل آمد. داده ها به روش یادداشت برداری از مکتوبات و مستندات، جمع آوری و تحت تجزیه و تحلیل محتوایی قرار گرفت. یافته ها: براساس متون طب سنتی کاهش حافظه و ناتوانی ذهنی از غلبه سردی یا رطوبت یا خشکی، در قسمت عقب مغز حادث می شود. لذا درمان بر پایه اصلاح سوءمزاج مغز استوار است و بر این اساس طب سنتی تدابیر حفظ سلامتی(حفظ الصحه) و درمان های متنوعی را ارائه می دهد. نتیجه گیری: درمان های زیادی در زمینه پیشگیری و درمان اختلالات حافظه و شناخت در طب سنتی ایران ارائه شده است. شناخت بهتر این مبانی می تواند در حل مشکلات همراه این بیماری و بحران افزایش شیوع آن در سالمندان نقش به سزایی ایفا کند.

Keywords:

aging , dementia , cognitive disorders , folk medicine , herbal medicine , سالمندی , دمانس , اختلال شناخت , طب سنتی , داروی گیاهی