بررسی اپیدمیولوژیکی بیماریهای رایج در سفر زیارتی حج و نقش کنترلی طب سنتی در آنها

سابقه و هدف: با توجه به حجم قابل توجه عزیمت زائران ایرانی به سفرهای زیارتی و حج و همچنین بروز و شیوع بیماری های مختلف در بین زائران، یکی از مهم ترین دغدغه های سازمان حج و زیارت، زائران و علی الخصوص پزشکان شناخت بیماری های رایج حج، پیشگیری، کنترل و جلوگیری از شیوع آن ها است. حال دو سوال مهم مطرح است: این بیماری های رایج کدامند؟ آیا در کنار طب جدید استفاده از طب سنتی می تواند در پیشگیری و درمان این بیماری ها سودمند باشد؟ هدف این مطالعه بررسی اپیدمیولوژیکی بیماری های حج در بین زائران ایرانی و ارائه تدابیر طب سنتی در پیشگیری و کنترل و جلوگیری از شیوع بیماری ها است. مواد و روش ها: مطالعه ما توصیفی-مروری بوده و بر روی زائران ایرانی مراجعه کننده به درمانگاه های سازمان حج و زیارت در شهرهای مکه و مدینه طی۱دوره ۱ماهه درسال۱۳۸۹ صورت گرفته است. نوع بیماری براساس شکایت بیماران مشخص و فراوانی بیماری ها دربین زائران بررسی شد و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و متون طب سنتی راهکار متصور برای این بیماری ها ارائه شده است. یافته ها: دراین مطالعه ۱۹۵۶ بیمار مورد بررسی قرارگرفته و رایج ترین مشکلات و بیماری های حج به ترتیب فراوانی، مشکلات تنفسی، سرماخوردگی و سرفه ( ۱۷.۶) %، مشکلات گوارشی و یبوست(۱۲.۸)%، مشکلات اسکلتی، دردهای مفصلی و عضلانی (۱۲)% بودند. نتیجه گیری: با توجه به مشکلات و محدودیت های سازمان حج و زیارت درنقل و انتقال داروهای شیمیایی از ایران به عربستان، و همچنین در راستای بیانات مقام معظم رهبری که می فرمایند «مشکلات پزشکی باید در کشور ما حل شود و حل هم خواهد شد. وقتی کشور ما از شخصیت های دانشمندی همچون ابن سینا و رازی و دیگران بهره مند است چرا باید امروز به خود کفائی کشور امید نبندیم» متاسفانه با وجود فراوانی مطالعات صورت گرفته توسط سایر همکاران تاکنون به نقش کنترلی طب سنتی در پیشگیری و درمان این بیماری ها آن چنانچه باید پرداخته نشده و به نظر می رسد راهکارها و تدابیر خردمندانه طب سنتی که ریشه چندین هزار ساله دارد، می تواند نقش کنترلی و موثر در راستای پیشگیری و رفع مشکلات زائران خصوصا در گرمای طاقت فرسای عربستان برای حفظ سلامت(حفظ الصحه ) زائران ایفا کند. با توجه به بسیار بودن تعداد مراجعات در هر شیفت کاری عملا مجال و امکان آموزش این تدابیر به بیماران توسط پزشکان امکان پذیر نیست. لذا بهتر است آموزش های لازم در قالب بروشور و کتابهای اصول حفظ سلامتی حفظ الصحه از مراحل اولیه ثبت نام حج در برنامه و سیاست گذاری سلامت زائران لحاظ شود.

Keywords:

Common Diseases in Hajj , traditional medicine , saving health , بیماری های رایج در حج , طب سنتی , حفظ الصحه .